Probiotyki a prebiotyki. Co to jest i kiedy się je przyjmuje?

Wiele osób wymiennie używa określenia „probiotyk” oraz „prebiotyk”. Czy w istocie są to zupełnie dwa różne preparaty, które stosuje się na różne schorzenia? A może to po prostu inne nazwy na ten sam rodzaj preparatów? Dzisiaj wyjaśnimy wszelkie różnice pomiędzy tymi farmaceutykami.

Probiotyk a prebiotyk

Probiotyk to żywe mikroorganizmy, które działają korzystnie na cały organizm człowieka i wspierają jego poprawne funkcjonowanie. Naturalnie probiotyki występują w układzie pokarmowym, jamie ustnej oraz na powierzchni skóry. Stosowane przez ludzi probiotyki odpowiadają za utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej oraz nie pozwalają na namnażanie się tak zwanych złych bakterii i grzybów. 
Z kolei prebiotyki to substancje, które stymulują ilość pożytecznych bakterii w przewodzie pokarmowym. Prebiotyki mają za zadanie zwiększać wchłanianie substancji odżywczych, zwłaszcza wapnia, żelaza czy magnezu. Stymulują również układ odpornościowy do pracy, a jelita do wydalania niepotrzebnych produktów przemiany materii. 
W dużym skrócie – probiotyki to żywe bakterie, które mają wspierać pracę organizmu, a prebiotyki są węglowodanami, które mają zwiększać umiejętność wchłaniania substancji odżywczych oraz zwiększają ilość pożytecznych bakterii w przewodzie pokarmowym. 

Kiedy stosować probiotyki? 

Probiotyki powinny być stosowane u każdego człowieka podczas antybiotykoterapii oraz zaraz po jej zakończeniu. Dlaczego jest to takie ważne? Wszystko dlatego, że oprócz tego, że antybiotyk radzi sobie z zabijaniem chorobotwórczych bakterii, doprowadza również do usunięcia tych bakterii, które są korzystne dla działania organizmu ludzkiego. W efekcie tym, po leczeniu antybiotykami, dochodzi do częściowego uszkodzenia mikrobioty (czyli ekosystemu bakterii w przewodzie pokarmowym człowieka). Aby uchronić się przed bolesnymi skutkami tego procesu – warto zażywać u siebie probiotyki. 
Korzyści ze stosowania probiotyków są bardzo szerokie. To między innymi: 

1.    Regulacja procesów trawiennych 
2.    Przyspieszanie przemiany materii 
3.    Obniżenie poziomu złego cholesterolu 
4.    Zapobieganie biegunkom 
5.    Wzmacnianie układu odpornościowego 

Poleca się stosowanie probiotyków w trakcie przyjmowania antybiotyków oraz do dwóch tygodni po zakończeniu antybiotykoterapii. 

Kiedy stosować prebiotyki? 

Również prebiotyki warto zastosować u siebie podczas antybiotykoterapii. Ale nie tylko. Jest szereg sytuacji, w których prebiotyk może być bardzo korzystny dla zdrowia. To między innymi: 

1.    Wsparcie układu pokarmowego (dlatego zaleca się stosowanie prebiotyków podczas biegunki)
2.    Wsparcie układu immunologicznego 
3.    Ułatwianie wchłaniania soli mineralnych 
4.    Wsparcie w chorobach jelit np. IBD 
5.    Wsparcie układu nerwowego 

Prebiotyki oraz probiotyki warto podawać razem, aby żywe szczepy bakterii mogły się jeszcze skuteczniej namnażać. 

Postbiotyk – co to jest? 

Prebiotyki i probiotyki to nie są jedyne preparaty, które można przyjmować. Na rynku dostępne są również postbiotyki. Są to metabolity bakterii probiotycznych i do ich zalet zalicza się fakt, że korzystnie wpływają na odporność, redukują stany zapalne, wspierają układ trawienny oraz poprawiają samopoczucie. One również są niezwykle ważne dla mikrobiomu jelitowego, tak samo jak prebiotyki czy probiotyki. Ich efekt jest jednak zbliżony do tego, co dają same probiotyki, więc nie ma konieczności przyjmowania dodatkowo postbiotyków (chyba, że lekarz zadecyduje inaczej – jego zalecenia są zawsze wiążące). 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Jagoda Kaśków