Zespół cieśni stępu. Co to jest? Objawy oraz przyczyny

Zespół cieśni kanału stępu (funkcjonuje również pod nazwą zespół cieśni stępu lub zespół kanału stępu, będziemy używać tego wymiennie) to schorzenie, które wynika z podrażnienia nerwu piszczelowego tylnego na wysokości kanału stępu. Neuropatia tego nerwu, który przebiega w kanale kostki przyśrodkowej, dotyka najczęściej sportowców. Nie jest to jednak reguła. Czym dokładnie jest zespół kanału stępu? W jaki sposób się objawia i jakie są jego dokładne przyczyny? 

Zespół cieśni kanału stępu – co to jest? 

Zespół cieśni stępu to zespół objawów, które wynikają z podrażnienia nerwu piszczelowego tylnego, który znajduje się na wysokości kanału stępu. Najbardziej „książkową” nazwą schorzenia jest zespół ciasnoty kanału kostki przyśrodkowej, bo właśnie na tym poziomie najczęściej dochodzi do ucisku nerwu piszczelowego. Zespół ten najczęściej dotyczy sportowców i charakteryzuje się różnymi objawami, takimi jak np. pieczenie czy osłabienie krótkich mięśni stopy. Najczęściej sytuacja ta kończy się operacją, której celem jest odbarczenie nerwu piszczelowego oraz w większości przypadków – również jego głównych gałęzi. 

Zespół kanału stępu — przyczyny

Przyczynami problemów, które związane są z cieśnią kanału stępu, są między innymi: 

1.    Koślawość pięty
2.    Szpotawość pięty 
3.    Urazy okolicy stawu skokowego
4.    Choroby reumatoidalne 
5.    Patologie, które powodują, że zwiększa się objętość kanału kostki przyśrodkowej. Zalicza się w tym przypadku m.in. guzy czy obrzęki
6.    Nadwaga 
7.    Żylaki kończyn dolnych 
8.    Choroby, takie jak np. reumatoidalne zapalenie stawów oraz cukrzyca 

Zespół cieśni kanału stępu – objawy 

Do najczęściej występujących objawów podczas zespołu cieśni kanału stępu, zalicza się ból w okolicy kostki przyśrodkowej, który potrafi promieniować, czasami aż do goleni lub do stopy (najczęściej odczuwa się go głównie w pięcie oraz na podeszwie stopy). To jednak nie koniec. Ból występuje wraz z innymi objawami, takimi jak: 

1.    Uczucie pieczenia głównie w okolicy palucha oraz podeszwy stopy
2.    Uczucie mrowienia
3.    Drętwienie stopy 
4.    Osłabienie siły mięśni zginaczy palców 

Często objawy nasilają się zaraz po aktywności fizycznej lub większym wysiłku, a czasami również przy ułożeniu kończyny w określonej pozycji. Często pacjenci, którzy zgłaszają się z problemem, mają również trudności z ustaniem na jednej nodze i szybko tracą równowagę. 

Diagnozowanie oraz leczenie zespołu cieśni kanału stępu 

Aby zdiagnozować, czy mamy do czynienia z zespołem cieśni kanału stępu, należy wykonać kilka podstawowych badań, które mogłyby to potwierdzić. Bardzo prostym i szybkim badaniem jest opukanie okolicy, która znajduje się między kostką przyśrodkową a piętą, czyli zbadanie tzw. objawu Tinnela. Jeśli w trakcie badania wystąpi dolegliwość bólowa – rozważa się test jako pozytywny. Warto jednak potwierdzić to badaniem EMG, czyli elektromiografią, która pozwala na ustalenie nie tylko samego występowania problemu, ale również ustalenia wielkości zmian tkanki nerwowej. To pozwoli na lepsze dobranie leczenia. 

Najskuteczniejszym sposobem na leczenie tego problemu jest zastosowanie u siebie leczenia objawowego, które polega na zażywaniu leków niesterydowych przeciwzapalnych, a często zapisuje się również iniekcje kortykosteroidowe. Warto również rozważyć u siebie zastosowanie fizjoterapii, która wykazuje sporą skuteczność w usuwaniu objawów, ale często również przyczyn. Ważne jest również wyleczenie problemu, który doprowadził do zespołu cieśni stępu np. jeśli powodem jest nadwaga, należy schudnąć. Leczenie chirurgiczne to ostateczność i wykonuje się je w przypadku zupełnego braku efektywności leczenia zachowawczego, przynajmniej przez okres 6 miesięcy. Każdy zabieg niesie za sobą jednak ryzyko powikłań, więc warto zaangażować się w leczenie, żeby nie musieć decydować się na operację. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Maciej Tyczyński