E-recepta. Odpowiedzialność lekarzy

E-recepta, jak pewnie większość osób wie, to elektroniczna wersja dotychczasowej recepty, która występowała w formie papierowej. Od 1 stycznia 2020 roku recepty w większości wystawia się w formie elektronicznej – to rozwiązanie, które miało ułatwić jej wykupywanie i zminimalizowanie ryzyka popełnienie błędu czy zgubienia recepty. Jaka historia stoi za e-receptą, ale również – jaka może grozić odpowiedzialność na lekarzach, którzy wystawiają niepoprawnie receptę przez internet? 

E-recepta – czym jest? 

Podmioty lecznicze, zgodnie z artykułem 26 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 roku o systemie informacji w ochronie zdrowia, miały obowiązek podłączenia się do Systemu P1 nie później niż do dnia 31 grudnia 2019 roku, bowiem od 1 stycznia 2020 roku recepty obowiązkowo miały być wystawiane w formie elektronicznej. I dzisiaj to rozwiązanie nikogo już nie dziwi. Dla przypomnienia – e-recepta jest elektroniczną wersją dawnej recepty papierowej. Niewiele zmieniło się w kwestii tego, co na tej recepcie się znajduje, ale ma ona kilka plusów, których recepta tradycyjna nie miała. To między innymi: 

1.    Szybki dostęp do recepty za pomocą IKP (Internetowego Konta Pacjenta)
2.    Czytelność – nie trzeba już rozczytywać pisma lekarzy 
3.    Minimalizacja pomyłek – łączy się to z punktem 2. – dzięki temu, że recepta jest czytelna, nie ma mowy o złym odczytaniu leku czy dawkowania 
4.    Wyeliminowanie gubienia recept – recepty zawsze dostępne są w IKP, dostajemy je również SMS-em i mailowo, dlatego to likwiduje problem gubienia się recept 

Zalety korzystania z recepty elektronicznej 

Wiemy już, że e-recepta ma swoje plusy. Ma również wiele zalet korzystanie z recepty elektronicznej. To między innymi: 

1.    Przyspieszenie oraz ułatwienie procesu wystawienia recept – można zrobić to zdalnie, bez konieczności pojawiania się w gabinecie lekarza, co szczególnie wszystko ułatwia w przypadku konieczności zdobycia recepty na leki, które przyjmujemy na stałe 
2.    Zapewnienie poprawności wystawienia recepty 
3.    Brak problemu z gubieniem recepty 
4.    Ograniczenie kolejek – dzięki temu, że można wystawić receptę przez Internet i nie jest konieczne pojawianie się na wizycie w gabinecie, więcej osób chorych może skorzystać z wizyty u lekarza 
5.    Ograniczenie błędów 
6.    Optymalizacja czasu pracy lekarzy 
7.    Eliminowanie problemu nieczytelnych oraz fałszywie wystawianych recept 
8.    Brak problemu z realizacją recepty w przypadku braku fizycznej recepty – szybkie logowanie do IKP załatwia całą sprawę 

E-recepty – odpowiedzialność lekarza 

Są podmioty lekarskie, które na potęgę wystawiają e-recepty. Warto jednak wiedzieć, że są pewne ograniczenia, których trzeba przestrzegać w tym procesie. Dopiero po wykonaniu konkretnych czynności lekarz może zdecydować o dalszym leczeniu oraz o tym, czy konieczne jest wystawienie e-recepty. Lekarz, który konsultuje zdalnie pacjenta, musi przeprowadzić wywiad lekarski oraz zapoznać się z dokumentacją medyczną. Jak to wygląda w praktyce? 

Masowe wystawianie e-recept sprawiło, że warto przypomnieć o pewnych kwestiach. Chociaż przepisy pozwalają na to, by wystawiać recepty zdalnie – musi się to odbyć z zachowaniem kilku ważnych zasad. Przede wszystkim: 

1.    Lekarz musi przeprowadzić wywiad lekarski 
2.    Lekarz musi zapoznać się z dokumentacją medyczną pacjenta, który zgłasza się do niego po receptę 

Lekarz może jednak przepisać receptę bez uprzedniego badania, jeśli chodzi o wystawienie recepty niezbędnej do kontynuacji leczenia oraz zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne jako kontynuację zaopatrzenia w wyroby medyczne. Oczywiście jeśli wystawienie ich jest umotywowane stanem zdrowia pacjenta, który odzwierciedlony jest w dokumentacji medycznej. 

Lekarze rekordziści w roku 2023 wystawili około 400 recept w rok, co oznacza, że musieli wystawiać około 50 recept na godzinę, zakładając przy tym, że wystawiali oni recepty przez 24 godziny. W takim przypadku warto przypomnieć o tym, że za nierzetelne wykonywanie swojego zawodu lekarzom grożą kary z tytułu odpowiedzialności zawodowej – a lekarz odpowiada karnie, cywilnie oraz zawodowo. W bardzo krytycznych przypadkach lekarz może nawet zostać pozbawiony prawa do wykonywania zawodu. 

Jak realizować receptę? 

E-recepty można zrealizować w każdej aptece, podając swój numer PESEL oraz specjalny kod, który przyporządkowany jest do konkretnej recepty. Możemy również pokazać do zeskanowania specjalny kod QR, który możemy sprawdzić w aplikacji IKP w danej recepcie. 
Warto pamiętać o tym, że weszły w życie nowe przepisy na temat wykupywania niektórych leków – więcej informacji tutaj. Istotne jest również to, że konieczne jest zrealizowanie danej recepty w całości w aptece, w której rozpoczęliśmy realizację. 

-
Autor: S.L.