Żylaki na nogach. Objawy oraz przyczyny

Żylaki to bardzo powszechny problem – szczególnie często żylaki występują na nogach. Szacuje się, że co trzecia kobieta i co piąty mężczyzna może być dotknięty tym problemem. Żylaki wielu osobom przeszkadzają ze względów estetycznych, ale przede wszystkim – ta choroba może być naprawdę niebezpieczna. Powodów powstawania żylaków może być całkiem sporo, a dodatkowo – towarzyszy temu bardzo dużo objawów. Czym dokładnie są żylaki, a także, w jaki sposób można zdiagnozować ten problem i go wyleczyć? 

Czym są żylaki? 

Żylaki to objaw przewlekłej choroby żylnej. Mają one formę wydłużonych żył o krętym przebiegu. Typowe są dla nich workowate lub wrzecionowate poszerzenia naczyń krwionośnych. Patologia najczęściej jest obserwowana wśród kobiet, a znacznie rzadziej u mężczyzn – szacuje się, że problem ten dotyka co trzecią kobietę i co piątego mężczyznę. Żylaki najczęściej rozwijają się w obrębie żył powierzchniowych, którymi to przepływa około 10% krwi odprowadzanej z kończyn dolnych. Żylaki nóg to problem dość powszechny, ale nadal dość poważny i nie należy ignorować tego stanu, a zaawansowaną postać choroby należy leczyć. W zależności od nasilenia dolegliwości wyróżnia się różne rodzaje żylaków na nogach, a zalicza się do nich: 

1.    Żylaki siatkowate – siatka krętych żyłek, które położone są głęboko pod skórą. Zmiany najczęściej dotyczą sfery uda, łydki i dołu podkolanowego. Nie bolą, ale zdarza się, że powodują niewielki obrzęk w okolicy, w której występują. 
2.    Teleangiektazje – pajączki naczyniowe, które są po prostu poszerzonymi żyłkami, które umiejscowione w skórze są bardzo płytko. Zazwyczaj nie bolą, nie powodują obrzęków, ale dla wielu osób mogą być nieestetyczne wizualnie. 
3.    Żylaki głównych pni żylnych – występują na tylnej powierzchni łydki albo na przyśrodkowej powierzchni nogi, a towarzyszą temu objawy przewlekłej niewydolności żylnej.

Przyczyny powstawania żylaków na nogach 

Do powstawania żylaków na nogach doprowadza wiele czynników. Jako jeden z pierwszych wyróżnia się uwarunkowania genetyczne – jest duże prawdopodobieństwo, że jeśli w rodzinie był przypadek żylaków, to kolejne pokolenia również będą na to narażone. Na powstawanie żylaków mogą być również narażone osoby otyłe oraz kobiety w ciąży. Czynnikiem ryzyka jest również podeszły wiek, który nasila rozwój żylaków. Znacznie bardziej narażone są także osoby ćwiczące siłowo oraz takie, które dużo czasu spędzają w pozycji siedzącej. 

Objawy, które towarzyszą żylakom 

Początkowo żylaki nie dają żadnych objawów, szczególnie bólowych. Ale na późniejszym etapie dają jasne sygnały. Do objawów, które występują we wczesnym stadium, można wyróżnić: 

1.    Uczucie ciężkości nóg 
2.    Bolesne skurcze 
3.    Obrzęki 
4.    Zespół niespokojnych nóg 
5.    Poszerzone żyły powierzchniowe o niebieskim zabarwieniu 

Jeśli zignorujemy te objawy i nie zajmiemy się nimi już na tym etapie – możemy później dostawać znacznie gorszych objawów, takich jak np. stany zapalne czy coraz silniejsze obrzęki, które będą uniemożliwiały wykonywanie codziennych czynności. 

Diagnozowanie oraz leczenie żylaków

Lekarz, który zajmuje się leczeniem żył, zajmuje się flebolog. Specjalista ten zajmuje się zapobieganiem, rozpoznawaniem oraz leczeniem wszystkich chorób, które dotyczą układu żył w ciele człowieka. Zazwyczaj, kiedy pacjenci się do niego zgłaszają, widać już pierwsze objawy żylaków – chociażby w postaci sieci żyłek w różnych częściach nogi. Flebolog może jednak wykonać dodatkowe badania, takie jak np. USG żył, czyli Dopplera. Leczenie żylaków będzie różniło się w zależności od tego, jaki jest stopień zaawansowania. W mało zaawansowanych zmianach wprowadza się leczenie zachowawcze, które zakłada noszenie specjalnych opasek czy pończoch uciskowych oraz dbanie o to, by regularnie unosić kończyny. Czasami stosuje się na tym etapie leczenie farmakologiczne. W zaawansowanej postaci choroby – może okazać się konieczne usunięcie żylaków operacyjnie (jest na to kilka sposobów, warto porozmawiać o tym ze swoim lekarzem, aby dobrać ten rodzaj, który będzie właściwy dla nas). 

Zapobieganie żylakom na nogach 

Oczywiście, można podjąć działania profilaktyczne w celu zapobiegania powstawaniu żylaków na nogach. Najważniejsze jest to, w jaki sposób traktujemy swoje nogi i jak podchodzimy do dbania o nie. Dlatego też najważniejsze, co możemy zrobić, aby zapobiegać powstawaniu żylakom to: 

1.    Unikanie stania lub siedzenia przez dłuższy czas, szczególnie w jednej pozycji lub z założeniem nogi na nogę, 
2.    Wykonywanie regularnych ćwiczeń fizycznych, jeśli nasza praca głównie opiera się na siedzeniu
3.    Regularne przerwy na rozruszanie nóg, jeśli pracujemy w pozycji siedzącej
4.    Ograniczenie korzystania z gorących kąpieli oraz chodzenia do sauny
5.    Unikanie obcisłych elementów garderoby – szczególnie skarpet czy spodni 
6.    Odpoczynek z uniesionymi nogami 
7.    Redukcja masy ciała i przestrzeganie zdrowej diety 

Zapobieganie żylakom na nogach powinno być podejmowane przez osoby, które znajdują się w grupie ryzyka albo u takich, u których zaczynają się pierwsze oznaki powstawania żylaków. Zdecydowanie, jak w wielu przypadkach, lepiej jest zapobiegać aniżeli leczyć. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Mikołaj Michalski