Kolka nerkowa - czym jest? Objawy i przyczyny kolki nerkowej

Kolka nerkowa jest następstwem zablokowania odpływu moczu z nerek, które to spowodowane są m.in. kamieniami nerkowymi. Ból w kolce nerkowej jest bardzo charakterystyczny, a towarzyszą temu potrzeba częstego oddawania moczu, nudności i wymioty. Warto wiedzieć więcej na temat kolki nerkowej, aby odpowiednio zareagować w przypadku, kiedy nas to spotka. 

Kolka nerkowa – czym jest? 

Kolka nerkowa to pierwszy, dość specyficzny symptom wskazujący na kamicę nerkową. Charakteryzuje się nieznośnym bólem w okolicy odcinka lędźwiowego kręgosłupa, który ma charakter promieniujący. Ból jest bardzo silny i nie jest w stanie go załagodzić lek przeciwbólowy. Kolka nerkowa występuje wtedy, kiedy w górnych drogach moczowych nagle wzrasta ciśnienie, wskutek zalegającego w nich moczu. Stan ten spowodowany jest zaleganiem w moczowodzie kamieni moczowych. 

Przyczyny kolki nerkowej 

Najczęstsza przyczyna kolki nerkowej to przemieszczanie się kamienia nerkowego z nerki do moczowodu oraz zatkanie go. To prowadzi do wzrostu ciśnienia w odcinku powyżej zatoru oraz zastoju moczu. W sposób odruchowy zwiększa się napięcie mięśni gładkich moczowodu, co jest jedną z głównych przyczyn odczuwanych dolegliwości. To, o czym mowa, to inaczej atak kolki nerkowej. 
Co istotne – możliwe jest również doświadczanie ataku kolki nerkowej przez uszkodzenie tkanek nerkowych, zakrzepy oraz ucisk, który wywoływany jest z zewnątrz. 
Ryzyko wystąpienia kolki nerkowej zwiększają takie czynniki jak: 

1.    Cukrzyca typu 2 
2.    Dna moczanowa
3.    Osteoporoza 
4.    Duże spożycie słodkich napojów
5.    Dieta uboga w wapń
6.    Rodzinne występowanie kamicy
7.    Wady anatomiczne nerek 
8.    Nadczynność przytarczyc
9.    Zespół metaboliczny
10.    Otyłość 

Objawy kolki nerkowej 

Podstawą ataku kolki nerkowej jest bardzo nasilony ból, którego nie sposób zwalczyć środkami przeciwbólowymi. Najbardziej charakterystyczne cechy ataku kolki nerkowej są: 

1.    Lokalizacja bólu w dolnej części kręgosłupa
2.    Nagły, silny i ostry ból 
3.    Krwiomocz 
4.    Bolesne i nagłe parcie na pęcherz 
5.    Nudności i wymioty 

Atak kolki nerkowej trwa od kilkunastu minut nawet do godziny, ale czasami, niektóre dolegliwości, mogą trwać nawet do kilku godzin. Ból ma również tendencję do przemieszczania się. Nieprzyjemne dolegliwości bólowe związane z atakiem kolki nerkowej, które wywołane są przez kamień w moczowodzie, ustępują w momencie, kiedy ten przejdzie przez całą długość moczowodu i dotrze do pęcherza moczowego. Stąd może być wydalony wraz z moczem przez cewkę moczową. Czasami jest on jednak za duży do wydalenia samodzielnie, dlatego też w takim przypadku powinniśmy zgłosić się do lekarza. 

Leczenie kolki nerkowej

Po stwierdzeniu kolki nerkowej przez lekarza (po zebraniu wywiadu, a także badaniu ogólnym moczu, oznaczeniu sodu, potasu i fosforu oraz przeprowadzeniu gazometrii), może on zdecydować o tym, aby rozpocząć w tym kierunku specjalistyczne leczenie. Czasami wystarczy wydalenie kamienia nerkowego samodzielnie, ale niekiedy nie jest to możliwe i wtedy konieczne będzie skorzystanie z pomocy lekarzy. 
Czasami niektóre objawy mogą świadczyć nie o chorobie nerek, ale o czymś innym – wtedy może być konieczne przeprowadzenie kolejnych badań diagnostycznych.
Jeśli jednak kolka nerkowa jest spowodowana kamieniem, a ten jest zbyt duży do samodzielnego usunięcia go z przewodu moczowego, może być konieczne wdrożenie inwazyjnych metod leczenia, które polegają na rozbiciu kamienia nerkowego na mniejsze części. 

Istotne w przypadku kolki nerkowej jest zastosowanie odpowiedniej diety, w której zaleca się picie dużych ilości wody. Inne, precyzyjne zalecenia co do diety, zależą od odczuwanych objawów – zaleci je lekarz. 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Zbigniew Bułat