Dna moczanowa. Co to jest? Objawy, przyczyny i leczenie

Dna moczanowa, albo inaczej podagra; skaza moczanowa; artretyzm, to choroba, która dotyczy stawów. W jej przebiegu dochodzi do odkładania się w tkankach kryształów moczanu sodu, stąd nazwa tego schorzenia. Niegdyś nazywano ją chorobą osób bogatych i znacznie częściej dotyka ona mężczyzn niż kobiety – szczególnie w kwiecie wieku. Warto wiedzieć w jaki sposób leczy się te chorobę, a także jaką dietę należy zastosować, aby zmniejszyć jej dolegliwości. 

Czym jest dna moczanowa?

Dna moczanowa, lub inaczej artretyzm, to choroba, która atakuje stawy – to wyjątkowo gwałtowne i bolesne ich zapalenie. Zazwyczaj atakuje staw śródstopno-paliczkowy, ale może mieć takie postać guzków dnawych i kamieni nerkowych. Warto także wiedzieć, że chorobę może wywoływać także podwyższony poziom kwasu moczowego, który, nie mając żadnego ujścia, krystalizuje się, a następnie odkłada w stawach, ścięgnach oraz otaczającej ich tkance. Te miejsca robią się zaczerwienione, obrzęknięte i są bardzo bolesne. Często dna moczanowa występuje z innymi chorobami, takimi jak cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze. 

Objawy dny moczanowej

Objawy dny moczanowej najczęściej, bo w około 50% przypadków, dotyczą podstawy dużego palca. Rzadziej choroba ta rozwija się w obrębie innych stawów, a do najczęstszych objawów można zaliczyć:
1.    ataki bardzo silnego bólu, 
2.    obrzęk,
3.    bolesność podczas dotykania, 
4.    zaczerwienienie, 
5.    zmniejszona ruchomość zajętego stawu, 
6.    ucieplenie stawu

W zaawansowanym stopniu dny moczanowej mogą wystąpić uszkodzenia narządu ruchu, co z kolei wiąże się ze znacznie mniejszą zdolnością do samodzielnego funkcjonowania. Może doprowadzać także do rozwinięcia się kamicy moczowej, tworzenia guzków oraz uszkodzenia nerek. Osoby, które podejrzewają u siebie takie schorzenie, powinny zgłosić się do lekarza rodzinnego, a ten z kolei może skierować pacjenta do reumatologa – specjalisty, który zajmuje się leczeniem schorzeń stawów. 

Diagnostyka dny moczanowej

Aby zdiagnozować dnę moczanową konieczne będzie wykonanie kilku badań (niekoniecznie wszystkich). O tym, jakie dokładnie, zadecyduje lekarz. Można jednak wyróżnić tam takie badania jak: 
1.    badanie podmiotowe i przedmiotowe, 
2.    pomiar stężenia kwasu moczowego we krwi, 
3.    ocena płynu stawowego, 
4.    badania obrazowe np. USG i RTG stawów, 
5.    inne badania laboratoryjne np. odczyn Biernackiego, liczba białych krwinek
Każdorazowo o tym, jakie badania mogą okazać się niezbędne, decyduje lekarz reumatolog. 

Jak leczy się dnę moczanową?

Leczenie dny moczanowej polega przede wszystkim na zmianie stylu życia, a także zażywaniu regularnie leków, zapisanych przez lekarza. Rodzaj leków zależy tak naprawdę od zaawansowania artretyzmu. W leczeniu bólu bardzo ważne jest również stosowanie sposobów niefarmakologicznych tj. okłady z lodu oraz unieruchomienie chorego stawu i starania, aby go nie obciążać. 

Dieta w dnie moczanowej

Wspomnieliśmy o tym, że istotną rolę w leczeniu dny moczanowej odgrywa dieta. I faktycznie – aby zminimalizować ból, poprawić jakość życia, ważne jest jej zastosowanie. Trzeba pamiętać szczególnie o tym, aby wykluczyć z diety pewne potrawy i składniki. Konieczne jest więc wykluczenie: 
1.    ryb i owoców morza takich jak m.in. łosoś, karp, szprotki wędzone, śledzenie, krewetki czy makrela, 
2.    mięso takie jak: dziczyzna, kurczak, jagnięcina, galarety mięsne, 
3.    przetworzone wędliny, 
4.    warzyw: groch, kukurydza, soczewica, zielona fasolka szparagowa, kalafior, 
5.    nabiału: tłusty ser, sery pleśniowe, sery topione, 
6.    przetworzonych produktów,
7.    czekolady, 
8.    ostrych przypraw, 
9.    musztardy 
10.    grzybów np. boczniaków i pieczarek, 
11.    gazowanych napojów, 
12.    alkoholu,
13.    kawy i mocnej herbaty
Warto skorzystać w takim przypadku z pomocy dietetyka – na konsultację z nim można umówić się przez Internet i odbyć ją w formie online (e-wizyta). 

Profilaktyka dny moczanowej

Można zminimalizować ryzyko wystąpienia dny moczanowej, koncentrując się na profilaktyce. W tym celu powinno się: 
1.    zadbać o prawidłową masę ciała, 
2.    zaprzestać palenia, 
3.    ograniczyć spożywanie alkoholu, 
4.    zadbać o odpowiednią dietę – ograniczyć spożycie puryn, 
5.    odpowiednio się nawadniać 
6.    zadbać o regularną aktywność fizyczną. 
Tak niewiele, aby uniknąć schorzenia, jakim jest dna moczanowa. 

Przy współudziale lekarza: Julia Lisowska