Krzywa cukrowa. Jak przebiega badanie? Jak się przygotować?

Test krzywą cukrową, zwany również doustnym testem obciążenia glukozą, krzywą glikemiczną lub testem OGTT, jest badaniem laboratoryjnym, które polega na trzykrotnym określeniu poziomu cukru we krwi. Wykonuje się je w przypadku podejrzewania cukrzycy ciążowej albo cukrzycy typu 2. W jaki sposób można przygotować się do takiego badania i w jaki sposób można interpretować wyniki tego badania? 

Czym jest krzywa cukrowa? 

Krzywa cukrowa to badanie, na które dostaje się skierowanie w przypadku podejrzewania cukrzycy tupu 2 lub cukrzycy ciążowej, ale również wtedy, kiedy lekarz chce sprawdzić, czy pacjent nie ma reaktywnej hipoglikemii lub zespołu metabolicznego, jakim jest np. insulinooporność. Test ten wykonuje się w celu zbadania reakcji organizmu na nagły wzrost poziomu cukru we krwi. W przebiegu badania mierzy się szybkość, z jaką glukoza wchłania się do tkanek i reakcja wydzielania insuliny na podaną glukozę. Inne nazwy tego badania to OGTT, test doustnego obciążenia glukozą, krzywą glikemiczną lub – potocznie – właśnie krzywą cukrzycową lub krzywą glukozową. 

Wskazania do wykonania krzywej cukrowej 

Istnieje sporo wskazań, które mogą skłonić lekarza do wystawienia nam skierowania na badanie. Wśród nich wyróżnia się między innymi: 

1.    Podejrzenie cukrzycy typu 2 
2.    Nieprawidłowy poziom glukozy na czczo
3.    Stan przedcukrzycowy 
4.    Diagnostyka cukrzycy ciążowej
5.    Reaktywna hipoglikemia
6.    Objawy wskazujące na zespół metaboliczny 

Krzywa cukrowa jest bardzo wiarygodnym badaniem, jeśli wykonana jest prawidłowo. Są jednak pewne czynniki, które mogą wpływać na wynik badania i są to m.in. niektóre leki, palenie papierosów czy wysiłek przed badaniem. Warto więc dokładnie zastosować się do zaleceń lekarza w celu jak najlepszego przygotowania się do tego badania. 

Jak przebiega i na czym polega badanie krzywej cukrowej? 

Badanie krzywej cukrowej polega na dwu- albo trzykrotnym określeniu stężenia glukozy we krwi: na czczo, a następnie 1 lub 2 razy po przyjęciu doustnie roztworu składającego się z 300 ml wody oraz 75 g glukozy. Ponieważ do badania pobiera się niewielkie ilości krwi – nie ma żadnych przeciwwskazań co do jego wykonania. Po pobraniu krwi, w ciągu 5 minut od tego momentu należy wypić małymi łykami roztwór, który sporządzi pielęgniarka (lub, który będziemy musieli przygotować sami – w niektórych miejscach nadal się tak zdarza). Następnie powinniśmy odczekać dwie godziny na kolejne pobranie (w przypadku krzywej dwupunktowej) lub godzinę, a następnie drugą godzinę (w przypadku dwupunktowej krzywej). W tym czasie nie powinniśmy przyjmować innych posiłków, pić napojów, palić papierosów ani wykonywać jakiejkolwiek obciążającej aktywności fizycznej. Najlepiej jest po prostu usiąść i czekać na kolejne pobrania, aby wynik badania był jak najbardziej miarodajny. Z wynikiem powinniśmy udać się do lekarza po właściwą diagnozę. 

Jak przygotować się do badania krzywej cukrowej? 

Przygotowania do tego testu zaczynają się już na kilka dni przed nim – wskazane jest między innymi odstawienie niektórych leków, takich jak np. leki sterydowe lub moczopędne. Jeśli w międzyczasie zachorujemy i przyjmowaliśmy wobec tego jakieś leki, najlepiej będzie przenieść badanie na inny termin, kiedy nie będziemy już walczyć z infekcją. Kobiety w ciąży powinny poinformować o tym fakcie pielęgniarkę, zanim pobierze ona próbkę krwi do badania. Na 24 godziny przed badaniem zaleca się odstawienie papierosów, powstrzymanie się przed wysiłkiem fizycznym i kategoryczne powstrzymanie się od spożywania alkoholu. 

Normy w przypadku stężenia cukru we krwi 

Standardowa, normalna wartość stężenia glukozy we krwi wynosi od 70 do 99 mg/dl na czczo i około 150 mg/dl w ciągu dnia. Jeśli więc nasze wyniki są w przedziale 100-125 mg/dl oraz 140-199 mg/dl po posiłku to oznacza, że mamy do czynienia ze stanem przedcukrzycowym. Jeśli jednak wyniki wynoszą 126 mg/dl i wyżej, a także powyżej 200 mg/dl to mówimy wtedy o cukrzycy. 

Kiedy wykonać krzywą cukrową w ciąży? 

Badanie krzywej cukrowej wykonuje się w ciąży jako jedno z pogłębionych badań, jeśli podstawowe badanie poziomu glukozy we krwi na czczo jest nieprawidłowe. Jeśli jednak tak nie jest – standardowo wykonuje się takie badanie dopiero pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży, ponieważ w tym okresie znacząco wzrasta u kobiet ciężarnych poziom hormonów diabetogennych. 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Iwona Jewusiak-Naglik