Tachykardia. Przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia

Tachykardia, inaczej zwana częstoskurczem, to zwiększona częstość pracy serca. U zdrowej osoby prawidłowa ilość uderzeń serca na minutę, bez wysiłku fizycznego, to od 60 do 100. Tętno to rośnie naturalnie przy wysiłku fizycznym albo w wyniku stresu. I każde przyspieszenie pracy serca powyżej 100 uderzeń na minutę nazywa się właśnie tachykardią. Ale czy może być to groźny objaw? 

Czym jest tachykardia? 

Tachykardia jest przyspieszeniem pracy serca powyżej 100 uderzeń na minutę. Może mieć charakter miarowy albo niemiarowy. Pierwszy z nich oznacza, że pomiędzy uderzeniami serca występują takie same odstępy czasowe, a drugi – kiedy odstępy czasowe pomiędzy uderzeniami serca są różne. Nie zawsze tachykardia jest objawem niebezpiecznym – często do wzrostu tętna dochodzi w wyniku takich działań jak na przykład aktywność fizyczna. Problemem jest jednak kiedy do przyspieszenia rytmu serca dochodzi bez żadnego wyraźnego powodu. Szczególnie jeśli towarzyszą temu niepokojące objawy. 

Rodzaje tachykardii 

Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje tachykardii. Nie każda z nich wymaga leczenia. Są takie rodzaje częstoskurczu jak: 

1.    Tachykardia zatokowa – najczęstszy rodzaj częstoskurczu. Powstaje, kiedy serce bije szybciej niż zwykle, ze względu na przyspieszenie w węźle zatokowo-przedsionkowym. Może być spowodowana stresującymi sytuacjami, spożyciem kofeiny, alkoholu lub substancji pobudzających. Jest zazwyczaj łagodna oraz ustępuje samoistnie. 
2.    Tachykardia nadkomorowa – w tej postaci tachykardii przyspieszony rytm serca pochodzi z przedsionków lub obszaru przewodzenia między przedsionkami a komorami. Może występować napadowo lub przewlekle i często wywołuje uczucie kołatania serca, duszności oraz zawroty głowy. Tętno może wzrastać nawet do 600 uderzeń na minutę. 
3.    Tachykardia komorowa – ten rodzaj tachykardii występuje, kiedy źródło przyspieszonego tętna pochodzi z mięśni komór, zamiast z przedsionków. To jest poważne zaburzenie pracy mięśnia sercowego, które może zagrażać życiu. Przyczynami takiego stanu rzeczy są przede wszystkim choroby: choroba niedokrwienna serca, niewydolność serca oraz wrodzone wady. Dochodzi tutaj do nawet 600 uderzeń na minutę, co nazywa się migotaniem komór. 

Czy kołatanie serca może być niebezpieczne dla zdrowia albo życia? 

W większości przypadków tachykardia nie jest zagrożeniem dla zdrowia albo życia. W wyniku stresu, aktywności fizycznej, po wypiciu kawy – to wszystko jest jak najbardziej normalne. Zupełnie inaczej jest, gdy tachykardia występuje często, bez wyraźnego powodu i towarzyszą jej inne, niepokojące objawy. A o jakich objawach w ogóle mówimy? 

Tachykardia – objawy 

Chociaż tachykardia, czyli przyspieszone tętno, to jeden objaw, to czasami takiemu stanowi mogą towarzyszyć takie objawy jak: 

1.    Duszności
2.    Zawroty głowy
3.    Osłabienie
4.    Nagły kaszel 
5.    Ból w klatce piersiowej, który może stopniowo się nasilać 
6.    Mroczki przed oczami 
7.    Uderzenia gorąca 
8.    Nadmierne pocenie 
9.    Odczuwanie lęku albo niepokoju 
10.    Trudności ze złapaniem powietrza 

Tachykardia – przyczyny 

Oprócz bodźców, które wpływają na przyspieszoną pracę serca, tachykardia może brać się z powodu choroby. Do schorzeń, które mogą przyspieszać pracę serca, zalicza się: 

1.    Choroba niedokrwienna serca
2.    Nadciśnienie tętnicze 
3.    Nadczynność tarczycy
4.    Cukrzyca
5.    Przebyty zawał serca 
6.    Zatrucia pokarmowe
7.    Grypa
8.    Niewydolność serca 

Jeśli lekarz przeprowadzi wszystkie badania i nie wyjdzie w nich, że ma do czynienia z jakąkolwiek patologią w budowie i funkcjonowaniu mięśnia sercowego, to najpewniej tachykardia może brać się z powodów psychicznych (nazywa się to wtedy nerwicą serca). Konieczna jest wtedy wizyta u psychiatry lub psychologa, aby dobrać leki i zachęcić pacjenta do przejścia psychoterapii (tylko psychiatra może wystawić leki!). 

Jak leczyć tachykardię? Diagnoza oraz leczenie

Leczenie tachykardii to zadanie dla kardiologa. Zanim lekarz zdiagnozuje zaburzenia rytmu serca, przeprowadza szereg badań diagnostycznych, które mają na celu sprawdzić, jaki jest powód powstawania tachykardii. Najczęściej są to EKG, EKG Holtera oraz badania wysiłkowe i echo serca. Na tej podstawie lekarz może sprawdzić wszystko to, co interesuje go w pracy serca. Zazwyczaj na tachykardię stosuje się tzw. beta-blokery lub blokery kanału wapniowego oraz preparaty arytmiczne. Czasami konieczne może okazać się wszczepienie pacjentowi kardiowertera-defibrylatora (ICD). Bardzo ważne jest także zmienienie swojego stylu życia – ważne jest unikanie stresowych sytuacji, ograniczenie używek oraz podejmowanie aktywności fizycznej, byle nie o wysokiej intensywności. 

Jakie leki kardiolog może zapisać przy tachykardii?

Jeśli okaże się, że potrzebne jest u nas leczenie tachykardii, najpewniej lekarz najlepiej dobierze nam lekarstwo oraz dawkę (przypominamy, że samemu nie powinno się podejmować żadnych decyzji!). Kardiolog może zapisać takie preparaty jak: 

1.    Sotalol
2.    Atenolol
3.    Propranolol
4.    Bisoprolol
5.    Nifedypina
6.    Werapamil 
7.    Nimodypina

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Zbigniew Bułat