Insulinooporność. Przyczyny i objawy

Insulinooporność to problem, z którym zmaga się coraz więcej osób. Nieleczona może przekształcić się w szereg poważnych chorób. Całe szczęście – odpowiednio szybko zdiagnozowana, pozwala na wprowadzenie realnych zmian w swoim życiu. Jakie są objawy insulinooporności i w jaki sposób można ją leczyć? 

Czym jest insulinooporność?

Insulinooporność to stan obniżonej wrażliwości organizmu na działanie insuliny. Insulina jest hormonem, który produkowany jest w trzustce. To niesamowicie ważny związek, który bierze udział w metabolizmie węglowodanów (ale także białek i tłuszczy). Insulina ma za zadanie regulować poziom glukozy we krwi, wspomagać przetwarzanie węglowodanów w tłuszcze, a także zwiększyć syntezę białek. Stan ten niesie za sobą wiele zaburzeń metabolicznych m.in. spadek wychwytu cukru przez tkanki obwodowe czy wzrost produkcji glukozy w wątrobie. Mówiąc krócej – kiedy pojawia się spadek wrażliwości tkanek na działanie insuliny, wtedy możemy mówić o rozwoju insulinooporności. Jest to część tzw. zespołu metabolicznego, bo sama nie występuje jako choroba. Czym z kolei jest „zespół metaboliczny”? Otyłością, nadciśnieniem tętniczym, zwiększonym poziomem cholesterolu oraz wysokim poziomem glukozy na czczo.

Jakie są przyczyny insulinooporności? 

Do przyczyn insulinooporności można zaliczyć m.in.:

1.    Nadwagę i otyłość – sprzyja to powstawaniu insulinooporności 
2.    Niska aktywność fizyczna 
3.    Niewłaściwa dieta 
4.    Używki np. alkohol czy papierosy 
5.    Przyjmowanie niektórych leków np. tabletek antykoncepcyjnych 

Jest jeszcze szereg czynników, na które nikt nie ma wpływu np. częściej na insulinooporność chorują osoby starsze oraz mężczyźni. Zdecydowanie jednak możemy zastanowić się nad przedstawionymi wyżej pięcioma punktami – mamy bowiem wpływ na wszystko, co zostało tam wymienione. 

Objawy insulinooporności 

Do najczęstszych objawów insulinooporności można zaliczyć:

1.    Wzmożony apetyt na słodycze 
2.    Napady głodu po zjedzeniu posiłku 
3.    Ogólne zmęczenie i senność, szczególnie po posiłku, ale również problemy ze snem w nocy 
4.    Rozdrażnienie
5.    Częste bóle głowy 
6.    Łatwe przybieranie na wadze 
7.    Nadmierna potliwość 
8.    Ogromne trudności w redukcji masy ciała 
9.    Zaburzenia koncentracji 
10.    Współistniejące nadciśnienie tętnicze 

Jeśli zauważacie u siebie większość z tych punktów – być może to dobry moment, aby zgłosić się do lekarza w celu diagnozy. 

Jak wygląda diagnostyka w insulinooporności? 

Nie ma określonego zestawu badań, który pozwala na stwierdzenie insulinooporności. Najczęściej „wychodzi” ona podczas badań poziomu cukru we krwi – najlepiej udać się na test obciążenia glukozą. Służą one jednak diagnozie stanu przedcukrzycowego albo cukrzycy typu 2, a nie samej insulinooporności. Zazwyczaj jednak pozwala to lekarzom na sprawdzenie, czy to, z czym faktycznie mierzy się pacjent jest insulinoopornością czy cukrzycą. Często lekarze sięgają również po takie metody diagnostyczne jak: metoda klamry metabolicznej, metoda HOMA czy oznaczenie stężenia peptydu C. 
Jaki lekarz pomaga w insulinooporności? W diagnozie może pomóc wizyta u endokrynologa, ginekologa lub diabetologa. Po postawieniu diagnozy na pewno pomoże nam również wizyta u dietetyka, który wspomoże nas w diecie dla insulinoopornych. 

Leczenie w insulinooporności 

Kiedy zostanie u nas zdiagnozowana insulinooporność – najważniejsze, co możemy dla siebie zrobić to kompletna zmiana stylu życia. Polega na zadbaniu o masę ciała, zmianie diety, wprowadzeniu regularnych ćwiczeń fizycznych, a także odstawieniu używek (jeśli jakieś przyjmujemy). Czasami może okazać się konieczne stosowanie leków. Zazwyczaj jednak możliwe jest poradzenie sobie z insulinoopornością dzięki ćwiczeniom oraz odpowiedniej diecie.
Jaka powinna być dieta w insulinooporności? Powinna być bogata w białko i tłuszcze, a wskazane może okazać się ograniczenie węglowodanów lub odpowiednie bilansowanie posiłków pod względem ładunku glikemicznego. Warto jeść dużo warzyw oraz owoców o niskim i średnim indeksie glikemicznym. Najlepsze w tym przypadku jest także odstawienie wysokoprzetworzonych produktów i słodkich napojów. Ważne jest również spożywanie 2-3 litrów wody dziennie, a także jedzenie w regularnych odstępach. Ponieważ często najważniejsza jest redukcja masy ciała – należy zastosować u siebie dietę redukcyjną. 

Nieleczona insulinooporność – do czego prowadzi? 

Jeśli nie zajmiemy się insulinoopornością – może doprowadzić nas do naprawdę poważnych chorób. Przede wszystkim prowadzi nas do cukrzycy typu II, ale może również powodować:

1.    PCOS, czyli zespół policystycznych jajników
2.    Niealkoholowe stłuszczenie wątroby
3.    Miażdżycę 

Wszystkie te choroby są dużo poważniejsze niż sama insulinooporność, która daje nam sygnał, abyśmy odpowiednio zajęli się swoim organizmem. Zdecydowanie lepiej jest więc zająć się insulinoopornością na wczesnym etapie niż musieć potem zajmować się np. cukrzycą typu II.

-

Autor: P.S

Przy współudziale lekarza: Arleta Borzeszkowska