Bóle w dolnym odcinku kręgosłupa - czy mogą świadczyć o poważnej chorobie?

Wiele osób uskarża się na bóle kręgosłupa, szczególnie w jego dolnej części. Oznacza to, że boli nas dokładnie odcinek lędźwiowo-krzyżowy. To bardzo powszechna dolegliwość i rzadko oznacza, że w naszym ciele dzieje się coś niedobrego. Alarmuje jednak o przeciążeniu i warto o niego odpowiednio zadbać. Co to znaczy, w tym przypadku, „odpowiednio”? Warto dowiedzieć się na ten temat więcej, aby wiedzieć w jaki sposób zareagować w przypadku bólu dolnego odcinka kręgosłupa.

Czym jest ból krzyża? 

Ból krzyża, jak często określają to pacjenci, to ból dolnego odcinka kręgosłupa, czyli tzw. odcinka lędźwiowo-krzyżowego. To dolegliwość bardzo powszechna i często dotyka wiele osób, na różnych etapach życia. Z reguły nie oznacza niczego poważnego i mija samoistnie. Warto jednak odpowiednio dbać o kręgosłup, nie tylko o sam odcinek lędźwiowo-krzyżowy. 

Przyczyny bólu odcinka lędźwiowo-krzyżowego

W wielu przypadków ból tego odcinka kręgosłupa jest wynikiem uszkodzenia mechanicznego różnych struktur, które tworzą kręgosłup. Przyczynami bólu mogą być:

1. przeciążenie mięśni, ścięgien lub więzadeł,
2. wady postawy
3. wrodzone wady kręgosłupa
4. zmiany zwyrodnieniowe 
5. osteoporoza 
6. przepuklina krążka międzykręgowego, czyli tzw. dyskopatia

Czynniki zwiększające ryzyko bólu krzyża

Jest wiele czynników, które zwiększają możliwość wystąpienia bólu krzyża. Zaliczyć można do nich: 

1. wiek (najczęściej ból dołu pleców pojawia się w okresie pomiędzy 30 a 60 rokiem życia)
2. czynniki psychiczne 
3. słaba kondycja fizyczna lub jej całkowity brak
4. otyłość
5. wykonywana praca
6. choroby współistniejące.

Bólu krzyża doświadcza niemalże 80% osób na całym świecie. To jedna z najczęstszych przyczyn wizyt u rehabilitanta czy fizjoterapeuty. 

Objawy bólu krzyża 

Objawy bólu kręgosłupa są bardzo różne i zależą od osoby. Czasami kończy się na zwykłym, tępym bólu, a niekiedy dochodzi do tego szereg innych dolegliwości. Każda taka sytuacja jest całkowicie inna i rozpatrywana indywidualnie przez lekarza. Często jednak ból krzyża daje objawy takie jak:

1. długotrwały ból i dyskomfort 
2. mocny, silny i rwący lub tępe pobolewanie
3. ból promieniuje do pośladka albo biodra, w skrajnych przypadkach – nawet do stopy, 
4. wzmaga się podczas ruchu 
5. gorączka
6. osłabienie
7. bóle stawów
8. utrata masy ciała

Jeśli zauważymy u siebie cztery ostatnie objawy, które występują wraz z bólem pleców, powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. 

Co robić w przypadku bólu w dole pleców? 

Jeśli nie występują żadne dodatkowe, niepokojące objawy – poleca się zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu, aby uzyskać skierowanie do rehabilitanta (szczególnie, jeśli ból pojawia się cyklicznie). W przypadku bólu poleca się fizjoterapię, a jeśli jest on dla nas trudny do zniesienia – warto zaopatrzyć się w lek przeciwbólowy. Zazwyczaj jednak ból ustępuje sam (jeśli nie jest jednym z objawów poważniejszej choroby). Aby mu pomóc – warto zmienić swój styl życia. Zawsze najlepiej zapobiegać niż leczyć.

Zapobieganie bólom kręgosłupa

Aby móc cieszyć się na dłużej zdrowym kręgosłupem, warto wdrożyć w swoim życiu kilka prostych zmian:

1. Ćwiczenia fizyczne - nie ma lepszego sposobu na wspomaganie kręgosłupa niż regularne ćwiczenia, które mogą go wzmocnić. Warto ustalić ćwiczenia z rehabilitantem, aby nie pogłębić swojego problemu. 
2. Fizykoterapia – metody te rozluźniają mięśnie i więzadła
3. Redukcja masy ciała – im więcej dodatkowych kilogramów, tym ciężej kręgosłupowi zachować odpowiednią postawę
4. Odpowiednia dieta – bogata w wapno, a także uzupełniona o odpowiednie witaminy
5. Masaże – doskonale rozluźniają spięte mięśnie i świetnie działają na kręgosłup
6. Joga – nie od dzisiaj wiadomo, że to świetny sposób na problemy z kręgosłupem (i nie tylko). Szczególnie joga na dolny odcinek kręgosłupa
7. Rzucenie palenia papierosów

W skrajnych przypadkach, jeśli nie pomoże żaden z wyżej wymienionych sposobów, a leki i rehabilitacja nie przynoszą ukojenia – lekarz może zdecydować o skierowaniu nas na operację kręgosłupa. Zdarza się to bardzo rzadko, ale w skrajnie ekstremalnych przypadkach może być to jedyne wyjście. 

Przy współudziale lekarza: Zbigniew Bułat