Miażdżyca. Przyczyny, objawy oraz sposoby leczenia

Miażdżyca to powszechna choroba, której konsekwencje mogą być bardzo niebezpieczne dla zdrowia. Dotyczy ona średnich oraz dużych tętnic, a dochodzi do niej w wyniku gromadzenia się złogów tłuszczowych w ścianach naczyń krwionośnych. Jakie dokładnie są objawy oraz przyczyny miażdżycy? W jaki sposób można ją zdiagnozować i czy jest możliwa do wyleczenia? 

Czym jest miażdżyca? 

Miażdżyca jest chorobą tętnic, która prowadzi do zwężenia ich światła. Przyczyną tego stanu jest blaszka miażdżycowa, która zbudowana jest głównie z cholesterolu, która wyrasta ze ściany tętnicy, doprowadzając do zmniejszenia przepływu krwi, a to z kolei skutkuje niedotlenieniem narządów. Utworzenie się blaszki miażdżycowej jest bardzo niebezpieczne – ze względu na utrudnienie dopływu krwi do innych tkanek oraz fakt, że krew, która przepływa przez naczynia krwionośne może doprowadzić do pęknięcia blaszki miażdżycowej. Oba te stany są bardzo niebezpieczne, bo miażdżyca jest bardzo poważną chorobą. Co ją wywołuje i w jaki sposób objawia się u osoby chorej? 

Przyczyny miażdżycy 

To nadmiar cholesterolu prowadzi do tego, że w organizmie rozwija się miażdżyca. Cholesterol produkowany jest przez wątrobę, ale tak naprawdę jego większość dostarczana jest do organizmu wraz z jedzeniem – dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na swoją dietę. Cholesterol jest bardzo przydatny w organizmie, ale jego nadmiar prowadzi do szeregu problemów zdrowotnych. Jak dochodzi do podwyższania się cholesterolu w organizmie? Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj. Natomiast głównymi przyczynami, dla których się tak dzieje jest:

1.    Palenie tytoniu
2.    Nadużywanie alkoholu 
3.    Zła dieta 
4.    Nadwaga oraz otyłość
5.    Niska aktywność fizyczna 
6.    Obciążenie genetyczne 
7.    Chorowanie na inne choroby, takie jak np. nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca
8.    Przyjmowanie niektórych leków

Im więcej czynników dotyczy danej osoby – tym większa szansa na zachorowanie na miażdżycę. 

Objawy miażdżycy

Poza złymi wynikami badań laboratoryjnych – miażdżyca nie daje wyraźnych objawów klinicznych. Ujawniają się dopiero powikłania, które spowodowane są narastającymi zmianami miażdżycowymi w ścianach naczyń tętniczych. W konsekwencji mogą rozwijać się różne choroby np. choroba niedokrwienna serca, która może prowadzić do wystąpienia zawału mięśnia sercowego. Objawami, które temu towarzyszą to m.in. szybsze męczenie się, duszność, zawroty głowy. Dodatkowe objawy, które może odczuwać pacjent to m.in. zaburzenia czucia, obniżenie koordynacji ruchowej, bóle głowy oraz mrowienie kończyn. Najgroźniejszym powikłaniem w przypadku miażdżycy jest z kolei zawał serca czy udar mózgu. 

Badania i leczenie w przypadku miażdżycy 

Żeby w ogóle dowiedzieć się, czy pacjent ma miażdżycę – konieczne jest wykonanie szeregu badań, takich jak:

1.    Lipidogram – oznaczane są tutaj stężenia triglicerydów, cholesterolu całkowitego i cholesterolu frakcji lipoproteinowych LDL i HDL, a także wyliczenie cholesteroli nie-HDL. 
2.    Apolipoproteina A 
3.    Apolipoproteina B 
4.    Stężenie glukozy 
5.    Morfologia krwi
6.    Kreatynina 

Uzupełnieniem tych badań są badania obrazowe, które mają na celu ocenić wnętrze tętnic. Najczęściej wykonywanym badaniem obrazowym jest USG doppler. Czasami konieczne jest wykonanie badania angiografii. 

Żeby poradzić sobie z miażdżycą konieczne będzie wprowadzenie zmian w stylu życia, a także zażywanie lekarstw, które może zapisać lekarz. Dzięki temu może być możliwe zatrzymanie rozwoju choroby, a nawet może doprowadzić do jej ustąpienia. Natomiast wiedza dotycząca miażdżycy wciąż się zmienia i pojawiają się nowe badania na ten temat. 

Powikłania przy nieleczeniu miażdżycy 

Zmiany miażdżycowe, które zostaną niezaopiekowane przez pacjenta, mogą przyczynić się do rozwoju innych schorzeń, takich jak na przykład: 

1.    Zaburzenia rytmu serca
2.    Zawał serca
3.    Udar mózgu
4.    Choroby nerek 
5.    Nadciśnienie tętnicze 
6.    Choroba niedokrwienna serca 
7.    Cukrzyca 

Profilaktyka w miażdżycy 

Czy da się w jakiś sposób zapobiegać rozwojowi miażdżycy? Oczywiście, jak w przypadku większości chorób – tak. Najważniejsze to badania profilaktyczne, które pozwolą w odpowiednim momencie zareagować. Inne ważne elementy, o które powinniśmy zadbać to: 

1.    Odpowiednia dieta
2.    Redukcja masy ciała (jeśli jest potrzebna) lub utrzymanie odpowiedniej wagi
3.    Aktywność fizyczna 
4.    Zrezygnowanie z palenia papierosów

To może dać wymierne korzyści, jeśli chodzi o profilaktykę w przypadku miażdżycy. 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Iwona Jewusiak-Naglik