Otyłość. Przyczyny, leczenie oraz profilaktyka. Skutki otyłości

Otyłość to choroba – taka sama, jak każda inna. Osoba, która choruje na otyłość, szczególnie II i III stopnia, powinna udać się do lekarza, który postawi diagnozę, sprawdzi ogólny stan zdrowia oraz zaproponuje odpowiednie leczenie. Bo tak – otyłość może być wyleczona. Ważne jednak, aby nie zwlekać i nie próbować na oślep. Ważne jest zareagować i zrobić coś w kierunku swojego zdrowia. 

Czym jest otyłość? 

Otyłość to bardzo wysoka waga ciała w stosunku do swojej wagi. Jest to przewlekła choroba metaboliczna, która wymaga kontroli przez całe życie. Główną cechą tego problemu jest nadmierna kumulacja tkanki tłuszczowej. Otyłość prowadzi do wielu chorób, między innymi do nadciśnienia czy cukrzycy typu 2. Otyłość może mieć naprawdę bardzo kiepskie skutki. Szacuje się, że problem ten dotyczy aż do niemalże 30% całego społeczeństwa.

Przyjmuje się, że o nadwadze mówimy, kiedy BMI u osoby starszej niż 15 lat jest wyższe niż 25, ale mniejsze niż 30. Wszystko od 30 w górę to otyłość. Wyróżnia się również kilka rodzaje otyłości: 

1.    Otyłość umiarkowana: BMI w przedziale 30-35 (otyłość I stopnia)
2.    Otyłość znacząca: BMI w przedziale 35-40 (otyłość II stopnia)
3.    Otyłość stanowiąca poważne ryzyko: BMI wyższe niż 40 (otyłość III stopnia)

Wyróżnia się także otyłość pierwotną i wtórną. Pierwsza z nich związana jest z czynnikami środowiskowymi np. spożywaniem zbyt dużej liczby kalorii. Z kolei otyłość wtórna jest związana z zaburzeniami gruczołów wydzielania wewnętrznego i często rozwija się jako efekt innych chorób. 

Przyczyny otyłości 

Przyczyn otyłości może być naprawdę wiele – niektóre z nich wynikają z genetyki, a inne biorą się ze środowiska. Jest jednak kilka przyczyn, które mogą doprowadzić do rozwoju otyłości. Wymienia się wśród nich:

1.    Brak ruchu 
2.    Nieodpowiednia dieta – spożywanie zbyt wiele kalorii niż powinniśmy 
3.    Zaburzenia związane z czynnością gruczołów wydzielania wewnętrznego 
4.    Zażywanie niektórych leków 
5.    Czynniki genetyczne np. tendencja do tycia
6.    Niewłaściwy skład diety i złe komponowanie posiłków
7.    Problemy emocjonalne np. często przyrost tkanki tłuszczowej związany jest z zajadaniem emocjonalnym 

Objawy otyłości 

Objawy otyłości w wielu przypadkach są bardzo do siebie podobne. Przede wszystkim objawem otyłości, który dotyka każdą osobę, jest nadmierny przyrost tkanki tłuszczowej. To spory problem estetyczny dla wielu osób – ludzie otyli często odczuwają z tego powodu wstyd i są przez to zawstydzani przez innych. Przede wszystkim jednak prowadzi to do wielu problemów zdrowotnych. Jakie jeszcze są objawy otyłości? 

1.    Problemy w codziennym funkcjonowaniu, co związane jest ze zwyrodnieniem stawów np. wejście po schodach sprawia problem 
2.    Problemy psychologiczne – np. depresja 
3.    Zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet 
4.    Przyspieszona praca serca i problemy z układem krążenia
5.    Problemy z oddychaniem
6.    Bezdech senny 

Skutki otyłości 

Do najczęstszych powikłań otyłości, kiedy nie zajmujemy się tym problemem, można zaliczyć: 

1.    Cukrzycę typu 2 
2.    Zaburzenia profilu lipidowego
3.    Dnę moczanową
4.    Chorobę niedokrwienną serca
5.    Insulinooporność
6.    Nadciśnienie tętnicze
7.    Bezdech senny
8.    Chorobę zwyrodnieniową stawów
9.    Zwiększone ryzyko zachorowania na niektóre typy nowotworów np. okrężnicy lub piersi

Jak leczyć otyłość? 

Najważniejszym krokiem w otyłości jest udanie się do lekarza, który pomoże nam w diagnozie. Całe leczenie otyłości opiera się przede wszystkim na współpracy z lekarzem oraz dietetykiem, czyli ważne jest zastosowanie odpowiedniej diety, a w odpowiednim momencie wprowadzenie do swojego planu dnia ćwiczeń fizycznych. Jest to jednak spore uproszczenie – nie zawsze można sobie poradzić z problemem w ten sposób. Czasami mogą być konieczne inne metody np. operacja bariatryczna czy farmakoterapia (obecnie często w leczeniu otyłości wykorzystuje się Ozempic). 

Profilaktyka w otyłości 

Otyłość to prawdziwy problem. Dlatego musimy nauczyć się zapobiegać, zanim zrobi się naprawdę nieprzyjemnie dla naszego zdrowia. Profilaktyka powinna obejmować przede wszystkim naukę odpowiednich nawyków, naukę komponowania odpowiednich posiłków, a potem wprowadzanie ich w życie. Dobra dieta, dużo ruchu, a także kontrola stresu, nawodnienie i odpowiedni sen mogą zdziałać cuda. Więcej o zdrowym odchudzaniu można przeczytać tutaj. 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Mikołaj Michalski