Wysoki cholesterol. Jakie są konsekwencje wysokiego cholesterolu? Objawy i leczenie

Cholesterol jest niezwykle ważny do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Zdarza się jednak, że u niektórych osób jest on znacznie podwyższony – takiego stanu rzeczy nie należy lekceważyć. Wszystko dlatego, że taki stan może być bardzo niebezpieczny dla zdrowia, a nawet życia człowieka. Sam pacjent, przy wsparciu lekarza, jest w stanie wiele zdziałać w kwestii obniżenia cholesterolu. Co jednak robić, gdy cholesterol jest bardzo wysoki? Jakie mogą być objawy podwyższonego cholesterolu i najważniejsze – co może nam grozić, jeśli nie zajmiemy się problemem odpowiednio wcześnie? 

Czym jest cholesterol? Normy cholesterolu 

Cholesterol to związek chemiczny, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze on udział w syntezie kwasów żółciowych a także witaminy D3. Ma wielkie znaczenie dla wchłaniania i trawienia tłuszczów. A to nie są jego jedyne zadania. Zajmuje się również wspomaganiem syntezy hormonów i jest składnikiem błon komórkowych. Cholesterol w krwi transportowany jest w postaci lipoprotein. Można wyróżnić dwa ich rodzaje – lipoproteiny dużej i małej gęstości (odpowiednio HDL i LDL). Dobry cholesterol to ten o dużej gęstości, czyli HDL, a „złym” – LDL. 

Poziom cholesterolu oznacza się w badaniu z krwi, który nazywany jest lipidogramem. Zajmuje się sprawdzeniem cholesterolu całkowitego, ale dzieli go w badaniu zarówno na HDL i LDL, a sprawdzane są również triglicerydy. Każdy ma swoje normy. Uznaje się, że normą dla całkowitego cholesterolu jest liczba mniejsza niż 190 mg/dl. 

Przyczyny wysokiego cholesterolu 

Znane są dwie główne przyczyny wysokiego cholesterolu. Pierwsza z nich do hipercholesterolemia, pierwotna której przyczyną jest mutacja genetyczna. Z kolei, jeśli chodzi o hipercholesterolemię wtórną, to przyczyna niezwiązana jest z występowaniem w rodzinie choroby. 
Jakie są zatem przyczyny hipercholesterolemii wtórnej? Przede wszystkim to:

1.    Skutki uboczne przyjmowania niektórych leków 
2.    Występowanie innych chorób np. niedoczynności tarczycy czy innej choroby autoimmunologicznej
3.    Prowadzenie niezdrowego trybu życia tj. bardzo przetworzona, uboga dieta i brak aktywności fizycznej. 

Objawy podwyższonego cholesterolu

Warto wiedzieć, że początkowo nic nie wskazuje na to, że możemy mieć do czynienia z podwyższonym cholesterolem. To dopiero badanie z krwi wykazuje, że możemy mieć problem. Jeśli jednak mowa o hipercholesterolemii pierwotnej – pierwsze objawy są proste do zaobserwowania już u dzieci. Często pojawiają się bóle i zapalenia ścięgien, rąbek starczy rogówki, a w zaawansowanym stadium choroby dochodzi do choroby wieńcowej albo niedokrwienia narządów ciała, czego następstwem są m.in. udary i zawały serca. 

Jakie choroby wywołuje podwyższony cholesterol? 

Nieleczony, wysoki cholesterol, może być powodem wystąpienia wielu poważnych chorób. Zbyt duża ilość tłuszczu we krwi może być powodem odkładania blaszki miażdżycowej w ściankach naczyń krwionośnych, a miażdżyca prowadzi do takich chorób jak: 

1.    Choroba wieńcowa 
2.    Udar 
3.    Zawał serca 
4.    Niedokrwienie kończyn 
5.    Zapalenie trzustki 
6.    Zawał krezki 

Wszystko to jest bardzo niebezpieczne dla zdrowia, dlatego właśnie tak ważne jest regularne badanie krwi i odpowiednia reakcja w przypadku wystąpienia złych wyników. 

Jak wygląda leczenie wysokiego cholesterolu? 

Przede wszystkim leczenie opiera się na całkowitej zmianie swojego stylu życia. Najważniejsza jest modyfikacja swoich przyzwyczajeń żywieniowych, a także wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej. Podstawą będzie m.in. ograniczenie odzwierzęcych tłuszczów, a także czerwonego mięsa, rzeczy tłustych, masła czy żółtek jaj. Bardzo wskazane jest także unikanie alkoholu. 

Jeśli jednak nie uda się obniżyć cholesterolu samą dietą, może być konieczne zapisanie odpowiednich leków. Do leczenia hipercholesterolemii stosuje się takie leki i grupy leków jak np. statyny czy fibraty. O tym, jakie lekarstwa będzie przyjmowała osoba z wysokim cholesterolem, decyduje lekarz.

Dieta w hipercholesterolemii 

Jeśli nie zdecydujemy się na leczenie i nie będziemy przestrzegać zaleceń – powinniśmy liczyć się z poważnymi konsekwencjami. Dlatego od razu, kiedy widzimy podwyższone wyniki w badaniach z krwi, powinniśmy wprowadzić dietę. Dietoterapię można ustalić z dietetykiem, który dobierze ją dla nas, zgodnie z wynikami z krwi. Do głównych zaleceń żywieniowych można zaliczyć m.in.:

1.    Zastąpienie węglowodanów prostych, węglowodanami złożonymi 
2.    Zmiana tłuszczów odzwierzęcych na tłuszcze roślinne 
3.    Ograniczenie tłuszczów trans (unikanie wysokoprzetworzonego jedzenia)
4.    Zwiększenie błonnika w diecie 
5.    Ograniczenie spożywania czerwonego mięsa
6.    Wybieranie chudego mięsa i ryb 
7.    Wprowadzenie do diety produktów obniżających cholesterol np. awokado, czosnek czy płatki owsiane 
8.    Gotowanie na parze lub pieczenie, zamiast smażenia 

Dzięki kilku prostym zaleceniom dietetycznym, możemy skutecznie poradzić sobie z podwyższonym cholesterolem. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Marcin Lubiński