Rwa kulszowa. Objawy i przyczyny. Jak leczyć?

Rwa kulszowa to schorzenie, które związane jest z podrażnieniem albo uszkodzeniem nerwu kulszowego albo jego korzeni. Ból związany z rwą kulszową jest wyjątkowo nieprzyjemny – może bowiem promieniować od odcinka lędźwiowo-krzyżowego, przez pośladek i tylną część nogi, aż do stopy. Ból może być tak silny, że uniemożliwia pacjentowi normalne funkcjonowanie i uniemożliwia codzienną aktywność. Sprawdźcie najważniejsze informacje o rwie kulszowej. 

Rwa kulszowa – co to jest? 

Rwa kulszowa, inaczej znana jako ischialgia, to zespół bólowy, który powstaje w wyniku podrażnienia albo uszkodzenia nerwu kulszowego. Ból kumuluje się w odcinku lędźwiowo-krzyżowym i może promieniować przez pośladek, tylną powierzchnię uda i podudzia, aż do stopy. Ból uniemożliwia normalne funkcjonowanie i mocno wpływa na codzienność chorującego pacjenta. 

Przyczyny rwy kulszowej 

Za główną przyczynę rwy kulszowej uznaje się dyskopatię, czyli schorzenia krążków międzykręgowych na poziomie, gdzie przebiegają nerwy rdzeniowe. Ale to nie jedyna przyczyna rwy kulszowej. Można do nich zaliczyć również: 

1.    Ciasnotę kanału kręgowego 
2.    Zespół mięśni gruszkowatych
3.    Kręgozmyk
4.    Choroby zakaźne 
5.    Stany zapalne 
6.    Zmiany nowotworowe 
7.    Choroby drobnoustrojowe, które mogą wpływać na nerwy 
8.    Uraz 

Jak widać – możliwe jest nabawienie się rwy kulszowej z wielu różnych powodów. 

Objawy rwy kulszowej 

Objawy są bardzo charakterystyczne i niemożliwe do pomylenia z czymkolwiek innym. Pierwszym objawem, najprostszym do zaobserwowania, jest ból okolicy lędźwiowej, który promieniuje aż do kończyn dolnych. Szczególnie nasila się podczas pochylania i postawy leżącej, kiedy podnosimy nogę ku górze. W rwie kulszowej może wystąpić także: 

1.    Drętwienie 
2.    Zaburzenia czucia
3.    Parastezje kończyn dolnych
4.    Mniej siły mięśniowej
5.    Zmniejszona ruchomość 
6.    Zaburzenia poruszania się 

Rozpoznanie rwy kulszowej 

Jeśli podejrzewamy u siebie problem z rwą kulszową – powinniśmy w pierwszej kolejności pojawić się u lekarza pierwszego kontaktu, który następnie powinien skierować nas do ortopedy (który może, a nawet powinien, współpracować przy tym z fizjoterapeutą). Zazwyczaj słysząc o naszych objawach, lekarz będzie już wiedział, co jest powodem naszego bólu. Może nas skierować na rezonans, jeśli szczególnie silnie odczuwamy problemy związane z rwą kulszową i objawy będą szczególnie niepokojące. 

Leczenie rwy kulszowej 

Zaledwie 10% przypadków rwy kulszowej zakończy się na stole operacyjnej. Zazwyczaj jednak nie ma takiej potrzeby – większość problemów można zniwelować za pomocą odpowiednich ćwiczeń, farmakoterapii oraz edukacji o tym, w jaki sposób mamy trzymać naszą postawę np. podczas pochylania się czy podnoszenia czegoś cięższego. Farmakoterapia ma zmniejszyć dolegliwości bólowe, ale to właśnie rehabilitacja pozwala na wyeliminowanie właściwego problemu. 

Oczywiście, możliwe jest, że ból w rwie kulszowej ustąpi sam. Czeka nas jednak parę tygodni ostrego bólu – a nikt nie jest go w stanie raczej wytrzymać. Leczenie zdecydowanie skraca doznawane bóle, a w dodatku pozwoli wyedukować pacjenta na przyszłość – będzie wtedy wiedział co robić podczas kolejnego takiego napadu, a także czego powinien unikać, aby te uczucia w ogóle nie powracały. 

Zazwyczaj rwa kulszowa trwa od 3 do 4 tygodni. Warto w tym czasie działać z rehabilitantem. 

Kiedy może być konieczna operacja? 

Taka sytuacja dotyczy bardzo skrajnych przypadków – wtedy, kiedy pacjent nie jest w stanie dźwignąć ku górze swojej stopy albo doświadcza innych, wyjątkowo nieprzyjemnych i wykańczających objawów. Dlatego właśnie taka reakcja dotyczy bardzo wąskiej grupy chorych – zazwyczaj rehabilitacja i farmakoterapia w zupełności wystarczają. Taki zabieg jest przeprowadzany endoskopowo albo z minimalną inwazją dostępową, czyli przy zastosowaniu niewielkich cięć. 

Profilaktyka w rwie kulszowej 

Profilaktyka opiera się na tym, aby dbać o swój kręgosłup. Szczególnie istotne w tym przypadku jest utrzymywanie ciała w ruchu, za pomocą ćwiczeń fizycznych – to sprawia, że mięśnie przykręgosłupowe są wytrenowane i wzmocnione. Drugim ważnym elementem jest odpowiednia higiena pracy, czyli częste zmiany pozycji. Z kolei każda osoba pracująca fizycznie powinna pamiętać m.in. o odpowiedniej postawie podczas podnoszenia ciężkich rzeczy i podczas schylania się. Co istotne – zachowanie odpowiedniej masy ciała również może uchronić nas przed rwą kulszową. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Marcin Lubiński