Zakrzepica. Co to jest? Jak leczyć?

Zakrzepica to stan, w którym w żyle powstaje skrzeplina, która pogarsza albo całkowicie uniemożliwia przepływ krwi do naczynia. Nieleczona zakrzepica może być naprawdę groźna dla naszego zdrowia, a nawet życia. Są dwa rodzaje zakrzepicy: zapalenie żył głębokich oraz powierzchownych. W jaki sposób dochodzi do powstawania zakrzepów, jak można to diagnozować, ale przede wszystkim – w jaki sposób można leczyć taki stan? 

Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) – co to jest?

Zakrzepica żylna jest naprawdę poważnym problemem, ponieważ może doprowadzić do szeregu powikłań zdrowotnych i jest niebezpieczna także dla życia osoby chorującej. Zakrzepowe zapalenie żył to proces, który rozwija się w naczyniu żylnym na podłożu skrzepliny, czyli zakrzepu. Powstawaniu skrzeplin często sprzyjają zaburzenia przepływu krwi, które mogą być spowodowane różnymi czynnikami m.in. unieruchomieniem oraz podeszłym wiekiem, ale nie tylko. Zapalenie to dotyczy głównie kończyn dolnych, ale warto pamiętać o tym, że rozwinąć może się we wszystkich naczyniach. Wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia żył: 

1.    Zapalenie żył głębokich 
2.    Zapalenie żył powierzchownych – ostre, czyli nagłe, choroby żył 

Przyczyny zakrzepicy żylnej 

Przyczyn powstawania zakrzepów jest kilka i można podzielić je na trzy grupy: zaburzenia przepływu krwi, zaburzenia krzepnięcia oraz uszkodzenie ściany naczynia. Zaburzenia krzepnięcia mogą być nabyte oraz wrodzone i mają miejsce np. u osób chorujących na nowotwory, z nadpłytkowością czy z chorobami autoimmunologicznymi. Na krzepnięcie krwi mają wpływ również różne stany w organizmie np. zmiany hormonalne, które zachodzą w ciąży czy pod wpływem stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych. Do uszkodzenia ściany, która prowadzi do zakrzepicy, można z kolei zaliczyć m.in. obecność wenflonu w żyle obwodowej. 
Najczęściej jednak za to wszystko odpowiada utrudniony przepływ krwi, którego przyczyną są: 

1.    Unieruchomienia
2.    Podeszły wiek 
3.    Zabiegi operacyjne 
4.    Otyłość 
5.    Ciąża
6.    Żylaki kończyn dolnych 
7.    Niewydolność serca 

Objawy zakrzepowego zapalenia żył 

Wyróżnia się szereg różnych objawów, które mogą świadczyć o występowaniu zakrzepowego zapalenia żył. Objawy są różne w zależności od rodzaju zakrzepicy. W przypadku zakrzepicy żył powierzchniowych są to: 

1.    Bolesne obrzęki 
2.    Zaczerwienienie skóry 
3.    Gorączka 
4.    Gromadzenie treści ropnej 
5.    Pogrubiała, twarda żyła 

Jeśli z kolei chodzi o zakrzepicę żył głębokich, to wyróżnia się takie objawy jak: 

1.    Jednostronny obrzęk kończyny
2.    Ból podczas chodzenia 
3.    Zwiększona ciepłota kończyny
4.    Gorączka 
5.    Zasinienie 
6.    Brązowe plamy na nogach przy przewlekłej niewydolności żylnej 

Diagnozowanie oraz leczenie zakrzepicy 

Rozpoznanie zakrzepicy żył opiera się głównie na zebranym wywiadzie, a także przeprowadzeniu szeregu badań, między innymi USG dopplerowskiego. Jego celem jest określenie wielkości oraz lokalizacja skrzepliny. Jeśli okaże się, że rzeczywiście mamy do czynienia z zakrzepicą to podstawowym elementem leczenia są leki przeciwkrzepliwe, które mają rozrzedzać krew. Leczenie zakrzepicy żył powierzchownych zależy tak naprawdę od obrazu klinicznego i dokładnej przyczyny, ale zazwyczaj zwykłe niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen czy diklofenak, powinny sobie z tym poradzić. 
Jeśli zaś rozpoznaniem jest zakrzepica żył głębokich, to konieczne będzie podawanie odpowiedniego leku przeciwkrzepliwego, ale również kompresjoterapia, czyli stosowanie opatrunków uciskowych i leżenie z uniesioną kończyną. W wielu przypadkach takie leczenie może być prowadzone w domu – jeśli pacjent ma małe ryzyko ciężkich powikłań, a jednocześnie może liczyć na wsparcie kogoś bliskiego. W innych przypadkach, gdy istnieje ryzyko wystąpienia powikłań, konieczne będzie leczenie w warunkach szpitalnych. 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Marcin Lubiński