Niedobór jodu. Jak się objawia i jak go uzupełnić?

Jod to jeden z najistotniejszych pierwiastków dla człowieka i jego obecność w ciele zapewnia prawidłowe działanie poszczególnych funkcji. Niedobór jodu może negatywnie wpływać zarówno na zdrowie fizyczne, jak i na zdrowie psychiczne. Niedobory jodu mogą prowadzić m.in. do chorób tarczycy, ale to nie jedyny organ w ciele człowieka, który do poprawnego działania potrzebuje odpowiednich ilości jodu. Oto najważniejsze informacje o tym pierwiastku. 

Jod – co to za składnik? 

Jod to pierwiastek chemiczny, który ma ogromne znaczenie dla zdrowia. Jod niezbędny jest dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, ponieważ wykorzystuje się go do produkcji hormonów tarczycy (T3 oraz T4), które regulują wiele procesów metabolicznych, wzrostu i rozwoju. Jod ważny jest także dla prawidłowej pracy całego układu nerwowego. Bardzo ważne jest dostarczanie odpowiednich ilości jodu z diety, ale czasami nie jest to możliwe – w takim przypadku konieczne może okazać się wprowadzenie do diety suplementacji. Zanim jednak przejdziemy do tej kwestii, skąd pozyskiwać odpowiednie ilości tego pierwiastka, skupimy się na tym, co doprowadza do niedoborów oraz jakie są objawy. 

Przyczyny niedoboru jodu 

Zazwyczaj przyczyny niedoboru jodu wynikają z nieodpowiedniej diety, która uboga jest w występowanie tego pierwiastka. Oprócz tego mogą do tego doprowadzać między innymi: 

1.    Niektóre leki 
2.    Toksyny 
3.    Problemy z tarczycą (wrodzone)
4.    Choroby genetyczne 
5.    Zamieszkanie w rejonach, które są ubogie w jod 
6.    Ciąża 
7.    Karmienie piersią 
8.    Weganizm, w którym nieodpowiednio są skomponowane posiłki

Objawy niedoboru jodu 

Objawy niedoboru jodu, a w konsekwencji obniżonego stężenia hormonów tarczycy, to między innymi: 

1.    Wole endemiczne, czyli powiększenie tarczycy 
2.    Zaburzenia metaboliczne, które objawiają się zmęczeniem, osłabieniem czy przyrostem masy ciała 
3.    Upośledzenie rozwoju umysłowego 
4.    Problemy zdrowotne w ciąży np. ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu 
5.    Zaburzenia hormonalne np. zaburzenia miesiączkowania 

Diagnozowanie oraz leczenie niedoboru jodu 

Istnieje kilka sposobów na to, żeby sprawdzić poziom jodu w organizmie. Przede wszystkim ważne jest zastosowanie badań laboratoryjnych, które mają za zadanie sprawdzić poziom jodu – takie badanie można wykonać z krwi oraz z moczu. Warto również przeprowadzić pełen wywiad lekarski, opierający się na sprawdzeniu objawów klinicznych. Jeśli wystąpi taka konieczność – należy również przeprowadzić dodatkowe badania, takie jak np. USG tarczycy. 

Aby wyleczyć niedobór jodu w organizmie, należy przede wszystkim zmienić dietę i zastosować pożywienie bogate w jod. Są to m.in. ryby morskie, jaja, nabiał, a także dodawanie soli jodowanej do posiłków. W przypadku bardzo dużego niedoboru jodu konieczne będzie zastosowanie suplementów, o czym zadecyduje lekarz po zapoznaniu się z wynikami badań. 

Dieta w niedoborze jodu 

Bardzo ważne w przypadku leczenia niedoborów jodu jest stosowanie odpowiedniej diety. W grupie produktów, które zawierają wysokie stężenie jodu, znajdują się m.in. 

1.    Świeże ryby np. mintaj, dorsz
2.    Ser gouda 
3.    Wędzony łosoś
4.    Kefiry oraz maślanki 
5.    Brązowy ryż 
6.    Chleb żytni 
7.    Woda lecznicza z wysokim stężeniem jodu 
8.    Używanie soli jodowanej 

Warto również zastosować inne sposoby – wyjazd nad morze może spowodować uzupełnienie jodu, ponieważ nad Bałtykiem znajdują się duże stężenia takiego pierwiastka. Dużo jodu nad morzem jest możliwe do zaobserwowania szczególnie przy wietrznej pogodzie – dlatego właśnie zaleca się jeździć nad morze poza sezonem. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Renata Wróbel