Afta. Skąd się bierze? Jak ją leczyć?

Afty to niewielkie owrzodzenia i nadżerki, które tworzą się w jamie ustnej. Zazwyczaj, maksymalnie, rosną do 3 cm wielkości. Są one pokryte białym nalotem, a dookoła nich tworzy się różowy obrzęk. To bolesna, a przede wszystkim – nawracająca, dolegliwość. Zazwyczaj schodzą one po kilku dniach, ale prawdziwym problemem może być afta nawrotowa, która może powodować spory problem. W jaki sposób radzić sobie z aftami i kiedy należy się zgłosić z tym problemem do lekarza? 

Czym są afty? 

Afty to niewielkie owrzodzenia i nadżerki, które rosną od ok. 1 mm do 1-2 centymetrów. Pokryte są białym nalotem, a dookoła tworzy się różowy obrzęk. To dolegliwość bardzo dokuczliwa, a przede wszystkim – nawracająca. Z reguły są pojedyncze, ale czasami występują w grupach. Pojawiają się w jamie ustnej – na policzkach, języku, migdałkach czy dziąsłach. Chociaż są naprawdę niewielkie – bardzo przeszkadzają i bolą. Osoby chore skarżą się na spory dyskomfort. Zazwyczaj znikają po kilku dniach. 

Przyczyny powstawania aft 

Nie poznano w całości przyczyn powstawania aft. Uważa się, że to zaburzenia układu immunologicznego, które to spowodowane są przez: 

1.    Stres
2.    Urazy mechaniczne 
3.    Obniżoną odporność organizmu 
4.    Osłabienie
5.    Infekcję 
6.    Niedobory witamin i składników mineralnych, w tym żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego

Z kolei afty, które nieustannie nawracają, mogą być objawem choroby ogólnoustrojowej i mogą wymagać dalszej diagnostyki. Warto wiedzieć jakie są rodzaje aft i z którymi najlepiej zgłosić się do lekarza. 

Jakie są rodzaje aft? 

Występują dwa rodzaje aft, które pojawiają się w jamie ustnej. Wyróżnia się więc: 

1.    Afty małe – mają średnicę od 3 do 5 mm i zazwyczaj znikają w przeciągu dwóch tygodni. Nazywa się je aftami Mikulicza. 
2.    Afty duże – rzadziej występujące, osiągają wielkość nawet do 10 mm. Nadżerki te są znacznie głębsze i otoczone są stanem zapalnym. Goją się zwykle ponad dwa tygodnie i mogą po sobie pozostawiać blizny. Nazywa się je aftami Suttona. 

Jak leczyć afty? 

Afty mogą szybciej goić się dzięki zastosowaniu preparatów, które mogą działać przeciwbólowo i przyspieszyć gojenie się zmian. Substancje, które dostępne są w lekach mogą działać odkażająco oraz znieczulająco. 
Jest jednak szereg domowych sposobów, które mogą sprawić, że wyleczymy u siebie aftę. Wśród nich można wymienić takie naturalne sposoby jak: 

1.    Smarowanie zmian żelem aloesowym 
2.    Płukanki z rumianku albo szałwii 
3.    Smarowanie zmiany olejkiem z drzewa herbacianego 
4.    Unikanie pokarmów słonych, kwaśnych i ostrych 
5.    Płukanki z wody z solą 
6.    Zmiana diety na taką, w której nie zabraknie pokarmów bogatych w witaminy z grupy B, a także bogatych w żelazo i kwas foliowy. 

Konieczne może być zgłoszenie się do lekarza, jeśli zmiany mają charakter nawracający i kiedy są bardzo dużych rozmiarów. Wtedy właśnie naszym pierwszym krokiem powinno być zgłoszenie się do lekarza lub stomatologa, w celu dobrania odpowiedniego rodzaju leczenia. Czasami w tym przypadku mogą być konieczne różne badania diagnostyczne – afta może być bowiem sygnałem organizmu, że dzieje się w nim coś poważniejszego i dlatego warto to sprawdzić. 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Zbigniew Bułat