Choroba Gravesa-Basedowa. Co to jest? Objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Choroba Gravesa-Basedowa to choroba autoimmunologiczna tarczycy, której podłożem uszkodzenia gruczołu są produkowane przez organizm autoprzeciwciała. Te z kolei stymulują receptory, które zlokalizowane są na powierzchni tarczycy, prowadząc do nadmiernej produkcji hormonów tarczycowych. W konsekwencji tego dochodzi do rozwoju nadczynności tarczycy. W jaki sposób rozwija się choroba Gravesa-Basedowa oraz jakie są jej objawy? 

Czym jest choroba Gravesa-Basedowa? 

Choroba Gravesa-Basedowa jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się występowaniem autoprzeciwciał łączących się z receptorami dla TSH, które to zlokalizowane są na powierzchni komórek tarczycy. W wyniku stymulacji receptorów dochodzi do zwiększonej produkcji hormonów tarczycowych T3 i T4. Konsekwencją rozwoju choroby Gravesa-Basedowa jest nadczynność tarczycy. 

Choroba Gravesa-Basedowa – przyczyny 

Nie są znane przyczyny zaburzeń mechanizmów immunologicznych, które powodują produkcję przeciwciał przeciwko receptorowi TSH-R. W rozwoju choroby dużą rolę odgrywają czynniki środowiskowe oraz predyspozycje genetyczne. Jest jednak kilka czynników, które mogą doprowadzić do rozwoju choroby: 

1.    Silny stres
2.    Czynne oraz bierne palenie
3.    Nadmiarowe spożycie jodu
4.    Wpływ estrogenów, ciąża 

Choroba Gravesa-Basedowa – objawy 

Pierwsze zauważalne objawy są zwykle typowe dla nadczynności tarczycy i wiąże się to z przyspieszeniem metabolizmu. Wyróżnia się wśród nich: 

1.    Utratę masy ciała
2.    Zmniejszenie masy mięśniowej
3.    Ogólne osłabienie
4.    Nadmierną potliwość 
5.    Bezsenność 
6.    Zaburzenia rytmu serca 
7.    Częste wypróżnianie oraz biegunki
8.    Zaburzenia miesiączkowania
9.    Spadek libido
10.    Zmiany oczne 
11.    Duszności 
12.    Zaburzenia erekcji 
13.    Cienkie oraz przetłuszczające się włosy, osłabione paznokcie 
14.    Powiększony obwód szyi 

Z kolei typowe objawy, które można zaobserwować w przypadku choroby Gravesa-Basedowa, to: 

1.    Wytrzeszcz gałek ocznych 
2.    Obrzęk przedgoleniowy
3.    Akropachia tarczycowa – bardzo rzadko objaw, który charakteryzuje się zgrubieniem i zaokrągleniem końcowych paliczków dłoni 
4.    Wole tarczycowe, czyli powiększenie obwodu szyi 

Diagnoza w chorobie Gravesa-Basedowa 

Chociaż objawy są dość charakterystyczne – jak na przykład obrzęk przedgoleniowy – lekarz i tak zleci wykonanie wszystkich najpotrzebniejszych badań. Żeby potwierdzić diagnozą choroba Gravesa-Basedowa, najprawdopodobniej lekarz endokrynolog zleci: 

1.    Badanie USG tarczycy
2.    Badania laboratoryjne krwi, opierające się na badaniach tarczycowych – można więcej przeczytać o tym tutaj 

Czasami, w przypadku różnych objawów, mogą okazać się konieczne inne badania. Warto bowiem sprawdzić, czy na pewno wszystko jest wynikiem choroby Gravesa-Basedowa. Dlatego zaleca się wykonanie m.in. EKG. 

Leczenie w chorobie Gravesa-Basedowa 

Choroba Gravesa-Basedowa to choroba, którą leczy się wyłącznie objawowo. Nie ma bowiem „magicznej tabletki”, która może w jakikolwiek sposób wyleczyć tę chorobę. Głównym celem leczenia jest osiągnięcie właściwego poziomu hormonów tarczycowych. W zależności od tego, jakie jest nasilenie objawów, dobiera się leczenie. Polega ono na przyjmowaniu leków przeciwtarczycowych, jodu promieniotwórczego albo leczeniu operacyjnym, w szczególnie krytycznych przypadkach. Jeśli z kolei mamy orbitopatię (objawy oczne) to jest również konieczność leczenia tego problemu. Konieczne jest w takim przypadku leczenie glikokortysteroidami. Jako metodę dodatkową stosuje się napromienianie oczodołów lub leczenie operacyjne, które jest jedynym sposobem leczenia trwałych następstw orbitopatii. 
Równie ważna w leczeniu choroby Gravesa-Basedowa jest odpowiednia dieta, która jest uzupełnieniem leczenia. Główne zalecenia takiej diety to: 

1.    Zapobieganie utraty masy ciała poprzez zwiększenie kaloryczności posiłków i ilości białka w diecie 
2.    Zwiększenie spożycia witamin A, C, E
3.    Zwiększenie podaży wapnia
4.    Suplementacja kwasów omega-3
5.    Lekkostrawność posiłków 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Iwona Jewusiak-Naglik