Priapizm. Co to jest? Objawy oraz przyczyny

Priapizm, inaczej zwany ciągotką, jest schorzeniem, które charakteryzuje się występowaniem długiego oraz bolesnego wzwodu prącia, który nie jest związany z pobudzeniem seksualnym. To niezwykle rzadka przypadłość, ale zdecydowanie stanowi zagrożenie dla zdrowia. W ekstremalnej sytuacji może dojść do uszkodzenia prącia, a to z kolei może doprowadzić nawet do impotencji. Co jest dokładną przyczyną priapizmu i na czym polega leczenie w takim przypadku? 

Priapizm – co to jest? 

Męski członek jest zbudowany z trzonu oraz żołędzi. Wnętrze trzonu wypełniają dwa ciała jamiste, które są umieszczone w sposób równoległy. Żołądź jest zbudowana z pojedynczego ciała gąbczastego. Podczas wzwodu zatoki ciał jamistych wypełniają się krwią, a to powoduje powiększenie oraz usztywnienie, czego skutkiem jest erekcja. Podczas tego zjawiska do ciał jamistych stale napływa krew tętnicza, a jednocześnie zmniejsza się odpływ krwi do żył. To wszystko pozwala na dłuższe utrzymanie wzwodu aż do momentu ustąpienia działania bodźca, które początkowo wywołało erekcję. Zazwyczaj, aby w ogóle do tego doszło, potrzebny jest bodziec. W przypadku priapizmu – dochodzi do tego bez tego bodźca. O priapizmie mówimy wtedy, kiedy ciała jamiste są wypełnione krwią, czyli członek jest sztywny, natomiast ciało gąbczaste jest wiotkie. Najczęstsza przyczyna takiego stanu to brak możliwości odpływu krwi do żył. Oprócz permanentnego wzwodu następuje nieprzyjemny ból członka. Powyższe epizody występują najczęściej bez wcześniejszego podniecenia seksualnego i mogą utrzymywać się nawet powyżej 4 godzin. Najczęściej problem ten ustępuje samoistnie. Ważne jest jednak, aby odkryć przyczynę tego stanu i postarać się zapobiegać jej nawrotowi. 

Rodzaje priapizmu 

Wyróżnia się kilka rodzajów priapizmu, wśród których wyróżnia się: 

1.    Priapizm niskoprzepływowy – typ, który zdarza się najczęściej. Polega na nieprawidłowym przepływie krwi w członku, a powodem są najczęściej choroby współistniejące albo stosowane przez pacjenta leki np. leki stosowane przy leczeniu zaburzeń wzwodu, preparaty antydepresyjne czy leki rozrzedzające krew. 
2.    Priapizm wysokoprzepływowy – znacznie rzadziej spotykany niż pierwszy przypadek. Rozwija się wskutek urazu, kiedy przez niego dochodzi do zbyt dużego napływu krwi tętniczej do członka, bez jednoczesnego utrudnienia odpływu krwi żylnej z narządu. Wzwód w tym przypadku jest niebolesny i nie jest pełny. 
3.    Priapizm nawracający – tutaj priapizm charakteryzuje się powtarzającymi się wzwodami, które utrzymują się przez długi czas. Najczęściej obserwuje się go u osób, które chorują na anemię sierpowatokrwinkową. 

Priapizm – przyczyny występowania 

Za najczęstsze przyczyny występowania priapizmu wskazuje się: 

1.    Stosowanie leków, których skutkiem ubocznym jest długotrwały wzwód np. przeciwdepresyjnych, wpływających na układ krwionośny, 
2.    Stosowaniem leków na erekcję, kiedy nie ma faktycznego celu do jego stosowania (polecane są one tylko w przypadku, kiedy faktycznie występuje problem z osiągnięciem erekcji)
3.    Nadużywanie alkoholu 
4.    Stosowanie różnych innych używek np. narkotyków
5.    Ugryzienie przez skorpiona, którego toksyczny jad doprowadza do długotrwałego wzwodu. 

Przyczyny występowania są różne, natomiast objaw zawsze jest taki sam – to właśnie długotrwały wzwód, który nie został wywołany przez podniecenie seksualne. Co robić w takiej sytuacji, aby sobie pomóc? 

Priapizm – leczenie 

Przedłużający się wzwód powinien minąć samoistnie. Jeśli jednak trwa on dłużej, niż cztery godziny, to powinniśmy natychmiast zgłosić się na SOR, gdzie lekarz zapewne zdecyduje się na odessanie krwi z ciał jamistych za pomocą strzykawki (oczywiście po uprzednim podaniu znieczulenia). W bardzo skrajnych przypadkach może okazać się, że konieczne jest przeprowadzenie operacji lub podanie leku hamującego napływ krwi. 

Przedłużający się wzwód zawsze wymaga konsultacji lekarza – szczególnie urologa. Nieodpowiednie zachowanie w przypadku wystąpienia tego problemu może doprowadzić do trwałego uszkodzenia członka, co może doprowadzić nawet do impotencji.

Jak zapobiegać nawrotom priapizmu? 

Po tym, jak ustąpi już epizod priapizmu, konieczne będzie podjęcie działań, które miałyby na celu powstrzymać ewentualne nawroty. Kluczowe będą więc takie działania jak: 

1.    Identyfikacja oraz wyleczenie czynnika, który wywołał priapizm, 
2.    Leczenie choroby podstawowej, jeśli to ona doprowadziła do takiego stanu 
3.    Regularne monitorowanie swojego stanu zdrowia 

W przypadku nawracających epizodów priapizmu lekarz może zdecydować się na zastosowanie stałego leczenia profilaktycznego np. podawanie leków zwężających naczynia krwionośne. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Aldona Chojecka