Kłębuszkowe zapalenie nerek. Co to jest? Objawy oraz przyczyny

Kłębuszkowe zapalenie nerek to tak naprawdę grupa chorób, która powoduje uszkodzenie struktur zwanych kłębuszkami nerkowymi. Zadaniem kłębuszków jest filtrowanie krwi ze zbędnych, a czasami nawet toksycznych produktów przemiany materii, które powinny być wraz z moczem usuwane z organizmu. Czym tak dokładnie jest kłębuszkowe zapalenie nerek i w jaki sposób może się objawiać? Oto najważniejsze informacje na temat kłębuszkowego zapalenia nerek. 

Kłębuszkowe zapalenie nerek – co to jest? 

Kłębuszkowe zapalenie nerek powstaje w wyniku uszkodzenia błony podstawnej lub śródbłonka naczyń włosowatych w kłębuszku. Najczęściej problem ma podłoże immunologiczne. Kiedy kłębuszki znajdują się w stanie zapalnym, wtedy nie funkcjonują w sposób prawidłowy. A to prowadzi do wielu zaburzeń, między innymi w filtracji osocza. Zapalenie kłębuszkowe nerek objawia się między innymi obecnością białka oraz erytrocytów w moczu. Jeśli choroba nie zostanie odpowiednio szybko zdiagnozowana oraz wyleczona, wtedy nerki mogą całkowicie przestać pracować i staną się niewydolne. 

Przyczyny kłębuszkowego zapalenia nerek 

Kłębuszkowe zapalenie nerek może wynikać z wielu różnych chorób, które, chociaż mają różny zakres oddziaływania, mogą doprowadzić do upośledzenia funkcji kłębuszka. Wyróżnia się różne postaci kłębuszkowego zapalenia nerek, a wśród nich są m.in.:

1.    Zespół nerczycowy
2.    Zespół nefrytyczny 
3.    Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek
4.    Przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek 

Ale to nie koniec listy. Tak naprawdę jest ona dość długa i takie kłębuszkowe zapalenie nerek może objawiać się w różny sposób, tak samo jak bezpośrednie przyczyny mogą się między sobą różnić. Wskazuje się, że do głównych przyczyn kłębuszkowego zapalenia nerek zalicza się:

1.    Zakażenie bakteriami 
2.    Infekcje pasożytnicze np. malarię 
3.    Cukrzycę
4.    Stosowanie niektórych leków
5.    Niektóre nowotwory 
6.    Toczeń rumieniowaty układowy 
7.    Infekcje wirusowe np. zakażenie wirusem HIV czy zapalenie wątroby typu B i C (WZW C)

KZN może mieć przy tym przebieg ostry, który rozwija się szybko i w krótkim czasie, ale może również rozwijać się powoli i przez dłuższy czas. Wszystko zależy, co jest przyczyną oraz jakiego rodzaju zespół kłębuszkowego zapalenia nerek dotyczy chorego. 

Objawy kłębuszkowego zapalenia nerek 

Dobrze jest wiedzieć, co sprawia, że możemy mieć do czynienia z kłębuszkowym zapaleniem nerek. Zdarza się, że KZN nie daje żadnych objawów, ale czasami nie da się ich przegapić i pomylić z niczym innym. Pierwsze objawy ostrego KZN to między innymi:

1.    Krew w moczu 
2.    Obrzęki 
3.    Bolesne parcie na pęcherz 
4.    Ból w dole pleców, w okolicy nerek 
5.    Wysokie ciśnienie krwi 
6.    Gorączka 
7.    Ogólne złe samopoczucie 
8.    Wysokie ciśnienie 
9.    Rzadsze oddawanie moczu i uczucie pełnego pęcherza 

Z kolei przewlekła postać może mieć inne objawy, do których zalicza się między innymi: 

1.    Obrzęki 
2.    Częste oddawanie moczu w nocy 
3.    Bóle w okolicy lędźwi 
4.    Bóle brzucha 
5.    Krew lub nadmiar białka w moczu 
6.    Wysokie ciśnienie 
7.    Pienisty lub musujący mocz, który powstaje od nadmiaru białka

Dlatego właśnie warto się dokładnie obserwować i jeśli ktoś zauważy u siebie, lub bliskiej osoby, podobne objawy – powinno się natychmiastowo zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu. 

Diagnozowanie kłębuszkowego zapalenia nerek 

Diagnostyka w przypadku kłębuszkowego zapalenia nerek to przede wszystkim kontakt z lekarzem pierwszego kontaktu i opowiedzenie mu o swoich objawach. Na tej podstawie lekarz zleci wykonanie badań z krwi, a jeśli zajdzie taka potrzeba – również badań obrazowych. Najpewniej skieruje nas również do specjalisty od układu moczowego oraz od nerek – kolejno do urologa oraz nefrologa. Diagnostyka opierać się więc będzie na wywiadzie, wykonaniu badań z krwi i moczu oraz ich ocenie oraz badaniach obrazowych, takich jak np. RTG, tomografia komputerowa czy USG.

Leczenie kłębuszkowego zapalenia nerek 

Wiele przypadków KZN po prostu samo się goi – wystarczy czasami po prostu wyleczyć infekcję albo przestać przyjmować leki, które doprowadziły do takiego stanu. Czasami jednak, jeśli przejdzie to w fazę ostrzejszą, co ma miejsce w około 15-20% przypadków, konieczne będzie wdrożenie leczenia. I tutaj równie zależy ono od tego, z czym dokładnie się mierzymy. Dlatego lekarz może zdecydować się na antybiotyki, leki immunosupresyjne, leki obniżające ciśnienie czy leki moczopędne. W skrajnych przypadkach konieczna może również okazać się dializa. Nie da się więc jednoznacznie powiedzieć, jakie leczenie zostanie zapisane – o tym decyduje bowiem lekarz specjalista. 

Ponieważ nie ma skutecznej profilaktyki w przypadku kłębuszkowego zapalenia nerek – należy dokładnie się obserwować i reagować zawsze, kiedy jakiekolwiek objawy sprawiają, że czujemy się zaniepokojeni. Dzięki temu możliwe jest szybkie i sprawne wyleczenie problemu, zanim stanie się on niebezpieczny dla naszego zdrowia oraz życia. 

-
Autor: P.S.

Przy współudziale lekarza: Daniel Dudek