Niedobór witaminy E. Objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Witamina E to grupa związków organicznych, które są niezbędne do tego, aby organizm człowieka mógł funkcjonować prawidłowo. Ponieważ ciało nie jest w stanie tych związków wyprodukować samodzielnie, konieczne jest dostarczanie ich wraz z pożywieniem. Chociaż niedobory i przedawkowanie witaminy E zdarzają się niezwykle rzadko, to jednak ma to miejsce. Dzisiaj jednak zajmiemy się niedoborem witaminy E. W jaki sposób można dowiedzieć się o ilości witaminy E w ciele, a także jak dostarczać niezbędne ilości witaminy w diecie? 

Witamine E – działanie oraz funkcje w organizmie 

Witamina E to grupa związków organicznych takich jak alfa-tokoferol oraz gamma-tokoferol, ale również tokotrienole. Dlatego właśnie może występować pod różnymi postaciami. Witamina E jest witaminą, która należy do grupy tych, które są rozpuszczalne w tłuszczach. W organizmie człowieka pełni takie funkcje jak: 

1.    Wspomaganie układu odpornościowego 
2.    Wpływanie na procesy metaboliczne 
3.    Wspomaganie procesu gojenia się ran 
4.    Opóźnia starzenie się skóry 
5.    Wpływanie na funkcjonowanie narządu wzroku 

Szczególnie o poziom witaminy E powinny dbać osoby chorujące na cukrzycę czy cierpiące na chorobę Parkinsona i chorobę Alzheimera. Szczególnie istotne są te związki dla par, które starają się o potomstwo – korzystnie wpływa układ rozrodczy kobiety oraz nasienie mężczyzny. Wykazano również, że witamina E może korzystnie wpływać na napięcie przedmiesiączkowe u kobiet – łagodzi bowiem bóle głowy, obrzęk piersi i nerwowość. Doskonale wpływa też na aktywność komórek układu odpornościowego, wspomagając jego działanie i chroniąc organizm przed infekcjami. 

Zapotrzebowanie na witaminę E 

Zapotrzebowanie na witaminę E różni się w zależności od wieku czy płci, dlatego np. kobiety w ciąży muszą brać ich więcej niż mężczyźni, a z kolei to osoby starsze powinny dbać wyjątkowo o jej podaż. Jak to wygląda w kwestii bezpiecznej dawki? 

1.    Dzieci – 6 mg / dziennie
2.    Kobiety – 8 mg / dziennie
3.    Mężczyźni – 10 mg / dziennie
4.    Kobiety w ciąży – 15-19 mg / dziennie
5.    Osoby starsze – 20-50 mg / dziennie 

Przyczyny niedoboru witaminy E 

Najczęściej niedobór witaminy E wynika z różnych chorób, aniżeli z ubogiej diety. Do najczęstszych przyczyn niedoboru witaminy E zalicza się: 

1.    Mukowiscydozę
2.    Celiakię
3.    Stan po operacji bariatrycznej żołądka
4.    Schorzenia jelit 
5.    Przewlekłe choroby dróg żółciowych zaburzające wydzielanie żółci
6.    Zespół krótkiego jelita 
7.    Niską masę urodzeniową noworodków 
8.    Nieodpowiednią dietę 

Objawy niedoboru witaminy E 

Do najczęstszych objawów niedoboru witaminy E zalicza się: 

1.    Wysuszenie i nadmierne rogowacenie naskórka 
2.    Spadek odporności 
3.    Gorsze gojenie się ran
4.    Niedokrwistość 
5.    Spadek libido oraz płodności 
6.    Problemy z koncentracją 
7.    Wypadanie włosów
8.    Przewlekłe zmęczenie
9.    Apatię 
10.    Rozdrażnienie
11.    Problemy ze wzrokiem
12.    Zaburzenia neurologiczne 
13.    Bolesność oraz zanik mięśni

Jak diagnozować niedobór witaminy E? 

Niedobór witaminy E diagnozuje się z surowicy. Najczęściej wykonuje się wtedy, kiedy lekarz chce sprawdzić, czy suplementacja witaminy E jest wskazana. Badanie można wykonać profilaktycznie, kiedy chcemy oznaczyć również inne witaminy. Pomiar stężenia witaminy E w surowicy dokonywany jest metodą chromatofrafii cieczowej – HPLC. Pomiar witaminy E może być zlecony przy okazji występowania chorób np. mukowiscydozy lub celiakii, kiedy niedobór tego składnika występuje bardzo często. 

Gdzie występuje witamina E?

Witaminę E można suplementować – a nawet trzeba, jeśli jej niedobór jest bardzo duży. Jeśli jednak mamy możliwość, warto uzupełniać jej poziom z produktów spożywczych. Witaminę E można znaleźć w:

1.    Oliwkach
2.    Olejach np. słonecznikowym i rzepakowym 
3.    Awokado
4.    Migdałach
5.    Orzechach
6.    Maśle
7.    Drobiu 
8.    Rybach 
9.    Płatkach owsianych 
10.    Owocach np. morelach czy brzoskwiniach 
11.    Warzywach np. szpinaku, pomidorze czy brukselce 

Suplementacja witaminy E 

Aby suplementować witaminę E – powinniśmy skonsultować to z lekarzem i zdecydować się na badania z krwi, aby w ogóle określić poziom tej witaminy w naszym organizmie. Jeśli faktycznie jej ilość jest krytyczna to najprawdopodobniej lekarz zdecyduje się na suplementacje. Warto pamiętać o tym, żeby suplementy z witaminą E przyjmować podczas posiłku, gdyż witamina ta jest rozpuszczalna w tłuszczach. 

Lekarz może zapisać nam takie suplementy bogate w witaminę E jak: 

1.    Tokovit E 
2.    Starpharma 
3.    Swanson Witamina E 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Mikołaj Michalski