POChP (Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc). Czym jest? Objawy oraz przyczyny

POChP, czyli przewlekła obturacyjna choroba płuc, to przewlekłe schorzenie układu oddechowego, które powoduje ograniczenie przepływu powietrza do płuc. To sprawia, że osoba chora słabo się wentyluje, a to z kolei prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego dróg oddechowych oraz do trwałego uszkodzenia płuc. POChP często rozwija się w wyniku kontaktu, długotrwałego, z różnymi czynnikami zewnętrznymi. Jak dokładnie wygląda ta choroba, jakie są jej objawy i przyczyny? Czy POChP jest możliwe do uleczenia? W jaki sposób przebiega diagnoza? 

Czym jest POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc? 

Przewlekła obturacyjna choroba płuc zazwyczaj rozwija się u osób, które mają problemy z przewlekłym zapaleniem oskrzeli i/lub rozedmy płuc. Ograniczenie przepływu, do którego dochodzi w POChP, jest nieodwracalne. Wraz z wiekiem oraz przebytymi kolejnymi chorobami układu oddechowego, stan pacjenta może się pogarszać. Chociaż sama dolegliwość zaczyna się w płucach, to w miarę z postępowaniem choroby zaczyna rzutować również na różne inne organy wewnętrzne. Skutki bardzo szybko widać w innych narządach. POChP jest chorobą bardzo niebezpieczną – wiele lat nie daje żadnych objawów, a następnie uderza ze zdwojoną siłą. Zazwyczaj wtedy chory zgłasza się już z potężnymi dusznościami, kiedy płucom brakuje już ponad połowy jego rezerw oddechowych. 
Szacuje się, że około 80-90% osób, które chorują na POChP, to palacze. 

Przyczyny POChP

Wyróżnia się kilka głównych przyczyn zachorowań na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Wśród nich znajdują się takie przyczyny jak: 

1.    Palenie tytoniu – szacuje się, że około 80% wszystkich osób chorujących na POChP to palacze lub osoby, które narażone były na bierne palenie
2.    Zanieczyszczenia powietrza, smog, trudne warunki w pracy – można zaliczyć do tego również narażenie na szkodliwe gazy, pyły i inne substancje, które mogą podrażniać drogi oddechowe; często przyczyniają się do rozwoju choroby 
3.    Infekcje dróg oddechowych we wczesnym dzieciństwie – czasami już w dzieciństwie zaczyna się niedobrze dziać z naszymi płucami, szczególnie kiedy często chorujemy na zapalenia oskrzeli oraz płuc. To zwiększa ryzyko wystąpienia POChP w dorosłym życiu
4.    Astma oraz nadreaktywność oskrzeli – to dwie choroby, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. 

Jak widać – przyczyny są bardzo zróżnicowane, dotyczą zarówno czynników genetycznych, jak i środowiskowych. A to zaledwie kilka najczęstszych przyczyn. Czasami inne wyzwalacze sprawiają, że dana osoba zaczyna chorować na POChP.

Objawy POChP

Jak poznać, że możemy zmagać się z problemem, jakim jest POChP? Wśród najczęstszych objawów wyróżnia się takie jak: 

1.    Zwiększone wydzielanie śluzu
2.    Męczący kaszel
3.    Duszności 
4.    Krótki oddech i niemożliwość nabrania większej ilości powietrza 
5.    Ucisk w klatce piersiowej
6.    Świszczący oddech 
7.    Zadyszka po wzmożonej aktywności fizycznej 

Jak diagnozuje się POChP?

Zazwyczaj osoby, które mają problemy z oddechem, zgłaszają się do lekarza z podejrzeniem u siebie jakiejś infekcji. Dopiero wywiad lekarski pozwala określić, czy nie potrzeba dodatkowej diagnostyki w kierunku POChP. Wtedy też lekarz (pulmonolog) zaleci dalsze badania, wśród których znajdują się: 

1.    Spirometra – pomiar pojemności płuc 
2.    Gazometria – badanie krwi, które oznacza stężenie tlenu i dwutlenku węgla 
3.    Pulsoksymetria – pomiar zawartości tlenu we krwi 
4.    RTG płuc – pozwala na przyjrzenie się stanowi płuc i zaobserwowanie zaawansowanej rozedmy płuc. 

Jeśli badania nie będą zbyt optymistyczne – wtedy też lekarz będzie musiał zaordynować odpowiednie leczenie, dopasowane konkretnie do stanu pacjenta. 

Jak leczyć POChP?

W przypadku pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc można zastosować jedynie leczenie, które może zahamować rozwój choroby. To, co już choroba „zepsuła” – jest nieodwracalne. Podstawą działań jest zmiana stylu życia, a dokładniej – zaprzestanie palenia papierosów lub zmiana pracy, jeśli to czynniki środowiskowe były przyczyną problemów z płucami. Pacjenci, którzy chorują na POChP powinni zdrowo się odżywiać, a także wykonywać ćwiczenia fizyczne na miarę swoich możliwości. Rokowania przy nieleczonym POChP są bardzo złe. Leczenie z kolei znacznie zmniejszy objawy i pozwoli zahamować rozwój choroby. Czasami konieczne będzie również przyjmowanie leków np. wziewnych o działaniu rozszerzającym oskrzela. 

Profilaktyka POChP

Jeśli ktoś nie chce zachorować na POChP – pierwszym krokiem, jaki powinien podjąć, jeśli jest palaczem, to rzucenie papierosów, które są jedną z głównych przyczyn rozwoju choroby. Po drugie – istotne jest, aby unikać zanieczyszczeń, które również mogą doprowadzać do rozwoju problemu. Warto także zastosować u siebie zdrową dietę, ale przede wszystkim również włączyć do codzienności badania fizyczne. W wielu przypadkach również szczepienia przeciwko grypie mogą zmniejszać ryzyko zachorowania na POChP. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Ilona Walicka