Anemia. Objawy, przyczyny oraz sposób leczenia

Anemia, inaczej zwana niedokrwistością, to stan organizmu, który jest związany z zaburzeniami, które dotyczą składu krwi. Cały problem skupia się na czerwonych krwinkach oraz na hematokrycie. Zaburzenia, które dotykają właśnie tych składników krwi, sprawiają, że niemożliwe jest dostarczanie odpowiedniej ilości tlenu do komórek, a w konsekwencji rozwija się stan zwany właśnie anemią. Anemia, wbrew pozorom, nie jest rzadko spotykanym zjawiskiem. Jak wygląda leczenie w przypadku stwierdzenia przez lekarza anemii u pacjenta? 

Czym dokładnie jest anemia? 

Anemia, czyli inaczej niedokrwistość, to jedna z najczęstszych chorób krwi (hematologicznych). Zmagają się z nią nie tylko dorośli i osoby starsze, ale może dotykać również dzieci. W grupie większego ryzyka znajdują się kobiety, które chorują znacznie częściej niż mężczyźni, chociażby przez to, że kobiety miesiączkują, chodzą w ciąży i karmią piersią. U mężczyzn jest też znacznie większy zapas żelaza w organizmie, niż ma to miejsce w organizmie kobiet. Wszystko to może sprawiać, że to u kobiet znacznie częściej dochodzi do rozwoju anemii. 
Niedokrwistość to problem ze zdolnością krwi do transportu tlenu, czego efektem jest niedostateczne utlenowanie tkanek i narządów organizmu. Czasami anemia może być dość niebezpieczna dla pacjenta, ale są to kwestie indywidualne – każdorazowo pacjent dowie się tego od swojego lekarza, po wykonaniu badań. Wyróżnia się różne nasilenia choroby opierające się na różnym stężeniu hemoglobiny w organizmie: 

1.    Łagodna – stężenie na poziomie między 10 a 12 g/dl u kobiet oraz 10 a 13,5 g/dl u mężczyzn
2.    Umiarkowana – stężenie waha się w przedziale od 8 do 9,9 g/dl
3.    Ciężka – kiedy stężenie hemoglobiny jest na poziomie od 6,5 do 7,9 g/dl
4.    Zagrażająca życiu – stężenie hemoglobiny jest mniejsze niż 6,5 g/dl

Najczęściej spotykana anemia jest związana z deficytem żelaza. Rzadziej można jednak spotkać również anemię hemolityczną (powstaje z rozpadu czerwonych krwinek) czy anemia aplastyczna (spadek poziomu wszystkich rodzajów krwinek na skutek zaniku szpiku kostnego). 

Przyczyny anemii 

Przyczynami anemii mogą być różne okoliczności. Do najczęstszych czynników zalicza się przede wszystkim: 

1.    Niedobór żelaza w diecie
2.    Niedobór składników odżywczych np. witaminy B12 czy kwasu foliowego
3.    Zbyt szybki rozpad erytrocytów
4.    Występowanie chorób przewlekłych, takich jak np. marskość wątroby czy choroby nowotworowe szpiku
5.    Upośledzenia w pracy szpiku kostnego
6.    Utrata krwi np. z powodu urazów, obfitego krwawienia miesiączkowego
7.    Nadużywanie alkoholu

Objawy anemii

Po czym w ogóle poznać, że pojawił się u nas problem, który może wskazywać na występowanie anemii? Najczęściej występujące objawy to między innymi: 

1.    Bladość skóry 
2.    Osłabienie
3.    Zwiększona męczliwość
4.    Skłonności do omdleń
5.    Bóle oraz zawroty głowy 
6.    Kołatanie serca i duszności
7.    Upośledzenie koncentracji 
8.    Mniejsza wydolność fizyczna 
9.    Pogorszenie kondycji włosów i paznokci 
10.    Suchość skóry 

Rozpoznanie anemii 

Podstawowym badaniem, które umożliwia rozpoznanie anemii, jest morfologia krwi. Badanie to dostarcza wszystkich najważniejszych informacji m.in. o ilości hemoglobiny, wielkości oraz liczby erytrocytów, ale również poziomu hematokrytu. Diagnostyka opiera się również o wywiad z pacjentem, w którym lekarz pyta o odczuwane objawy. Oprócz podstawowych badań krwi do określenia przyczyn anemii mogą się okazać konieczne m.in. stężenie żelaza we krwi, OB., stężenie witaminy B12 oraz kwasu foliowego, a niekiedy badanie kału na obecność krwi utajonej. 

Jak leczy się anemię? 

Najważniejszym elementem leczenia anemii jest wprowadzenie do diety produktów, które są bogate w żelazo. Czasami, kiedy niedobory są szczególnie wysokie, może okazać się, że nie ma innego wyjścia niż zastosowanie preparatów z żelazem, takich jak np. Actiferol, Ascofer czy Biorythm. Jeśli żelazo to nie jedyny nasz problem, to konieczne może być także suplementowanie kwasu foliowego czy witaminy B12. Jeśli za niedokrwistość odpowiada inna choroba – może okazać się konieczne zajęcie się najpierw tym problemem, aby możliwe było wyleczenie anemii. 

W jaki sposób zapobiegać anemii? 

Najważniejsze, co możemy dla siebie zrobić, jeśli chcemy zapobiegać anemii, jest wprowadzenie do diety odpowiedniej ilości produktów bogatych w witaminę B12, kwas foliowy oraz żelazo. Istotne jest także to, w jaki sposób przyjmujemy produkty z żelazem — żelazo najlepiej wchłania się z witaminą C i warto mieć to na uwadze. Trzeba również pamiętać, że przyjmowanie preparatów bogatych w żelazo bez konsultacji z lekarzem nie jest wskazane. Również nadmiar żelaza może być bardzo szkodliwy dla organizmu. 

-
Autor: S.L.

Przy współudziale lekarza: Iwona Jewusiak-Naglik